Долбар ¹7 01/07/2008
2008 жылдың 2–ші тоқсанында екінші деңгейдегі банктер және «Қазпочта» АҚ № 1 Кестеде ұсынылған төлем құралдарын пайдалана отырып 26 999.1 млрд. теңге сомаға 36 617.7 мың транзакция көлемінде транзакция өткізді. Тұтастай алғанда түрлі төлем құралдарын пайдаланудың артуы байқалады. Мәселен, 2007 жылдың 2-ші тоқсанымен салыстырғанда төлемдердің жалпы саны 14%, ал төлемдердің жалпы сомасы 24.5% ұлғайды.
Ұсынылған төлем құралдарының жалпы санының ұлғаюы негізінен 309,8 мың транзакцияға төлем тапсырмалары санының және 4 343.6 мың транзакцияға төлем карточкаларын пайдалану операциясы санының ұлғаюына байланысты болды. Төлемдер көлемінің ұлғаюы негізінен 5 149.3 млрд. теңгеге төлем тапсырмаларын пайдалана отырып төлемдер көлемінің өсуіне байланысты болды.
Бұрынғыдай Қазақстанның аумағында төлем тапсырмалары және төлем карточкалары неғұрлым таралған төлем құралдары болып табылады. Бұл ретте, бір төлем тапсырмасының орташа сомасы 2008 жылдың 2–ші тоқсанында 2.8 млн. теңге құрады және 2007 жылдың 2-ші тоқсанымен салыстырғанда 20,6% ұлғайды. Сонымен бірге төлемдер саны бойынша төлем карточкаларының жоғары үлес салмағы және төлемдер көлемі бойынша төмен үлес салмағы осы төлем құралын негізінен шамалы қолма-қол ақша сомасын алу үшін пайдаланылатындығымен сипатталады (2008 жылдың 2–ші тоқсанында бір транзакцияның орташа сомасы 21.1 мың теңге болды).
2008 жылдың 2–ші тоқсанында төлем құралдарының ішіндегі төлем талаптары – тапсырмалар және инкассалық өкімдер аз пайдаланылады. Жалпы сан мен көлемдегі осы құралдарды шамалы пайдалану үлесі олардың ерекшелігіне байланысты.
Басқа құралдарға тауарлар мен қызмет көрсетуге есеп беретін чектер, банк шотын тікелей дебеттеу және орындалған аккредетив жатады.
2008 жылдың II тоқсандағы төлем құралдарына қатысты төлемдер бойынша мәліметтер
№ 1 Кесте |
||||||
(саны, мың тр.; сомасы, млрд. теңге) |
||||||
Төлем құралдары |
2007ж. II тоқсан |
2008ж. II тоқсан |
Өзгеріс (%) |
|||
абсолюттік көрсеткіш |
жалпы көлемнен % |
абсолюттік көрсеткіш |
жалпы көлемнен % |
|||
Төлем тапсырмалары |
Саны |
8 828.1 |
27.49% |
9 137.9 |
24.95% |
3.5% |
Сомасы |
20 758.2 |
95.73% |
25 907.5 |
95.96% |
24.8% |
|
Төлем талап-тапсырмалары |
Саны |
39.8 |
0.12% |
145.8 |
0.40% |
в 3.6 раза |
Сомасы |
20.5 |
0.09% |
79.6 |
0.29% |
в 3.9 раза |
|
Инкассалық өкімдер |
Саны |
105.3 |
0.33% |
214.5 |
0.59% |
в 2 раза |
Сомасы |
47.7 |
0.22% |
45.1 |
0.17% |
-5.6% |
|
Төлем карточкалары |
Саны |
20 720.9 |
64.53% |
25 064.5 |
68.45% |
21.0% |
Сомасы |
411.6 |
1.90% |
530.0 |
1.96% |
28.8% |
|
Басқа құралдары |
Саны |
2 418.8 |
7.53% |
2 055.0 |
5.61% |
-15.0% |
Сомасы |
446.7 |
2.06% |
436.9 |
1.62% |
-2.2% |
|
Жалпы жиынтығы |
Саны |
32 113.0 |
100.00% |
36 617.7 |
100.00% |
14.0% |
Сомасы |
21 684.7 |
100.00% |
26 999.1 |
100.00% |
24.5% |
2008 жылдың 2–ші тоқсанында аймақтар бойынша төлем құралдарын пайдалану (транзакциялар саны бойынша)
№ 2 Кесте |
|||||
(бірл. транзакциямен) |
|||||
Облыс атауы |
Төлем тапсырмалары |
Төлем талап-тапсырма-лары |
Инкассалық өкімдер |
Басқа құралдары |
|
Ақмола |
1 119 428 |
35 110 |
19 002 |
148 348 |
|
Ақтөбе |
491 824 |
3 498 |
8 024 |
66 371 |
|
Алматы |
2 975 384 |
39 681 |
67 351 |
640 523 |
|
Атырау |
402 943 |
6 721 |
5 930 |
68 694 |
|
Шығыс Қазақстан |
640 606 |
4 381 |
8 220 |
127 344 |
|
Жамбыл |
255 577 |
2784 |
9 712 |
154 145 |
|
Батыс Қазақстан |
262 313 |
5 388 |
5 886 |
61 638 |
|
Қарағанды |
782 349 |
12 549 |
24 598 |
231 550 |
|
Қостанай |
479 865 |
9264 |
4 863 |
130 152 |
|
Қызылорда |
221 675 |
1611 |
6 008 |
29 672 |
|
Маңғыстау |
369 206 |
10 205 |
20 627 |
64 027 |
|
Павлодар |
424 337 |
5 931 |
10 253 |
151 760 |
|
Солтүстік Қазақстан |
321 916 |
2070 |
3 038 |
41 917 |
|
Оңтүстік Қазақстан |
390 483 |
6 628 |
20 992 |
138 847 |
|
Жалпы жиынтығы |
9 137 906 |
145 821 |
214 504 |
2 054 988 |
|
2008 жылдың 2–ші тоқсанында аймақтар бойынша төлем құралдарын пайдалану (транзакциялар сомасы бойынша)
№ 3 Кесте |
||||
(млн. теңге) |
||||
Облыс атауы |
Төлем тапсырмалары |
Төлем талап-тапсырма-лары |
Инкассалық өкімдер |
Басқа құралдары |
Ақмола |
5 992 058.5 |
24 109.2 |
3 208.9 |
35 121.5 |
Ақтөбе |
502 889.0 |
3 985.3 |
5 624.7 |
50 471.3 |
Алматы |
14 983 739.3 |
12 695.2 |
18 677.7 |
183 864.0 |
Атырау |
408 520.6 |
4 562.5 |
1 275.5 |
8 799.5 |
Шығыс Қазақстан |
364 521.8 |
1 377.5 |
1 452.4 |
6 010.2 |
Жамбыл |
123 824.7 |
1 146.7 |
266.9 |
2 239.1 |
Батыс Қазақстан |
158 121.3 |
1 392.3 |
527.0 |
42 881.8 |
Қарағанды |
752 183.3 |
3 632.1 |
2 998.1 |
54 046.2 |
Қостанай |
504 472.9 |
5 921.2 |
717.7 |
20 458.7 |
Қызылорда |
739 174.5 |
7 799.5 |
393.6 |
2 042.1 |
Маңғыстау |
347 885.1 |
2 789.1 |
2 057.8 |
5 113.5 |
Павлодар |
377 929.3 |
5 909.0 |
5 424.1 |
13 557.1 |
Солтүстік Қазақстан |
375 380.6 |
423.1 |
345.0 |
3 108.0 |
Оңтүстік Қазақстан |
276 836.4 |
3 852.8 |
2 094.4 |
9 186.7 |
Жалпы жиынтығы |
25 907 534.4 |
79 595.6 |
45 063.8 |
436 899.7 |