Долбар ¹170 25/01/2018
2018 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды іс жүзінде 26 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады (олардың үлесі – 99,6%): VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International және American Express International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелер төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ және Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ.
2018 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 19,4 млн. жетіп, карточкаларды ұстаушылардың саны – 17,0 млн. адам болды (2017 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 23,6% және 19,7% өсім байқалады). Кеңінен таралған карточкалар түрі дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 80,4%, екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 16,0%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 2,7% және 0,9% тиеді.
2017 жыл желтоқсанындағы қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 1 586,6 млрд. теңгеге жетіп (2016 жылдың желтоқсан айымен салыстырғанда 39,6%-ға үлкейген), транзакциялар саны 53,6 млн. бірлікті құрады (2016 жылдың желтоқсан айымен салыстырғанда 53,6%-ға ұлғайды). Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын төлемдер саны мен сомасының өсімі сәйкесінше 120,5% (транзакциялардың саны 30,0 млн. бірлік) және 114,5% (транзакциялардың көлемі 411,3 млрд. теңге) құрап, ал қолма-қол ақшаны алу операциялары бойынша тиісінше 11,0%-ға (транзакциялардың саны 23,6 млн. болды) және 24,4%-ға (транзакциялардың көлемі 1 175,2 млрд. теңге) өсті.
Қолма-қол жасалмайтын төлемдердің негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 55,0% және 45,9%) және интернет (тиісінше 41,5% және 47,1%) арқылы жасалды. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саныменен көлемінен сәйкесінше 95,2% және 85,4%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
|
1-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
01.01.2017 |
01.01.2018 |
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
15 702,8 |
19 411,0 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
198,1 |
86,6 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
15 504,6 |
19 324,4 |
|
Visa International, оның ішінде: |
11 167,5 |
12 664,4 |
|
дебеттік |
8 547,4 |
9 095,2 |
|
кредиттік |
2 081,3 |
2 901,7 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
538,8 |
667,5 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
3 099,1 |
5 271,0 |
|
дебеттік |
2 775,3 |
5 085,0 |
|
кредиттік |
257,0 |
149,3 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
66,8 |
36,7 |
|
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
14 208,9 |
17 012,1 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
166,1 |
71,2 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
14 042,8 |
16 940,9 |
|
Visa International |
10 251,8 |
11 257,4 |
|
MasterCard Worldwide |
2 829,0 |
4 562,1 |
|
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
8 419,7 |
9 881,7 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
114,4 |
33,1 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
8 305,3 |
9 848,6 |
|
Visa International, оның ішінде: |
5 913,0 |
6 286,6 |
|
дебеттік |
4 607,5 |
4 647,3 |
|
кредиттік |
961,8 |
1 321,3 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
343,7 |
318,0 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
1 618,0 |
2 732,2 |
|
дебеттік |
1 457,0 |
2 630,4 |
|
кредиттік |
132,9 |
87,5 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
28,1 |
14,3 |
|
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
107 498 |
126 724 |
|
сауда кәсіпорындарында |
99 433 |
116 722 |
|
банктерде |
8 065 |
10 002 |
|
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
9 561 |
9 698 |
|
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
8 016 |
8 065 |
|
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
1 545 |
1 633 |
|
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
66 079 |
78 686 |
|
Банк киоскілерінің саны (бірлік) |
1 522 |
897 |
|
Төлем терминалдары саны (бірлік)[1] |
14 447 |
15 474 |
|
2-Кесте |
|||||||
|
Көрсеткіштер |
01.01.18 |
||||||
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
|
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
||
|
Барлығы, оның ішінде |
15 607,7 |
3 098,7 |
704,6 |
17 012,1 |
8 115,2 |
1 433,7 |
332,8 |
|
Ақмола облысы |
444,3 |
9,2 |
22,7 |
429,0 |
247,0 |
4,1 |
12,8 |
|
Ақтөбе облысы |
703,7 |
14,7 |
33,2 |
682,8 |
368,1 |
6,5 |
18,0 |
|
Алматы облысы |
716,7 |
10,6 |
37,9 |
706,9 |
399,8 |
5,3 |
21,5 |
|
Атырау облысы |
663,0 |
17,1 |
28,7 |
632,7 |
343,6 |
8,7 |
13,7 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
1 041,6 |
19,1 |
60,4 |
1 020,8 |
590,5 |
8,6 |
25,7 |
|
Жамбыл облысы |
617,3 |
6,4 |
11,2 |
588,9 |
367,4 |
3,1 |
4,6 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
577,8 |
12,1 |
13,8 |
545,4 |
292,3 |
5,4 |
4,4 |
|
Қарағанды облысы |
1 130,7 |
28,0 |
51,5 |
1 082,7 |
651,6 |
12,5 |
19,1 |
|
Қостанай облысы |
603,3 |
9,7 |
23,3 |
573,7 |
343,2 |
4,3 |
12,1 |
|
Қызылорда облысы |
488,3 |
7,0 |
31,9 |
473,6 |
269,4 |
3,3 |
21,5 |
|
Маңғыстау облысы |
572,8 |
15,0 |
26,8 |
545,4 |
299,2 |
7,3 |
12,8 |
|
Павлодар облысы |
645,2 |
12,7 |
28,9 |
621,6 |
351,6 |
6,3 |
10,6 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
357,4 |
6,6 |
15,3 |
348,7 |
208,7 |
2,8 |
10,2 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
1 389,1 |
18,2 |
83,7 |
1 361,6 |
778,0 |
7,6 |
32,7 |
|
Алматы қаласы |
4 373,1 |
2 877,1 |
177,0 |
6 181,4 |
2 012,3 |
1 328,0 |
94,9 |
|
Астана қаласы |
1 283,2 |
35,2 |
58,2 |
1 216,8 |
592,6 |
19,9 |
18,1 |
|
3-Кесте |
|||||
|
Көрсеткіштер |
01.01.18 |
||||
|
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Банк киоскілерінің саны (дана) |
Төлем терминалдары саны (дана) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
126 724 |
9 698 |
78 686 |
897 |
15 474 |
|
Ақмола облысы |
2 719 |
334 |
1 539 |
32 |
491 |
|
Ақтөбе облысы |
4 978 |
497 |
2 717 |
121 |
828 |
|
Алматы облысы |
3 051 |
389 |
1 542 |
30 |
431 |
|
Атырау облысы |
4 202 |
532 |
2 221 |
39 |
729 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
7 401 |
779 |
3 919 |
73 |
1 510 |
|
Жамбыл облысы |
2 212 |
356 |
1 107 |
49 |
687 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
4 063 |
365 |
2 218 |
52 |
658 |
|
Қарағанды облысы |
10 312 |
765 |
6 287 |
106 |
1 786 |
|
Қостанай облысы |
9 696 |
379 |
6 769 |
28 |
870 |
|
Қызылорда облысы |
1 721 |
307 |
844 |
26 |
451 |
|
Маңғыстау облысы |
3 637 |
530 |
2 008 |
47 |
483 |
|
Павлодар облысы |
7 335 |
555 |
4 544 |
51 |
867 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
3 128 |
286 |
1 605 |
25 |
636 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
5 042 |
676 |
2 522 |
47 |
1 202 |
|
Алматы қаласы |
34 890 |
1 896 |
23 754 |
76 |
2 480 |
|
Астана қаласы |
22 337 |
1 052 |
15 090 |
95 |
1 365 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
|
4-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
Желтоқсан |
|
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|
|
2016 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
13 568,9 |
21 312,1 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
6,8 |
124,0 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
13 562,0 |
21 188,1 |
|
Visa International |
10 912,0 |
15 187,3 |
|
MasterCard Worldwide |
2 493,4 |
4 731,7 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
191 766,2 |
944 742,2 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
255,5 |
5 072,6 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
191 510,7 |
939 669,6 |
|
Visa International |
153 772,1 |
706 616,4 |
|
MasterCard Worldwide |
35 661,7 |
191 290,3 |
|
2017 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
29 924,8 |
23 649,5 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
2,6 |
23,5 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
29 922,2 |
23 626,0 |
|
Visa International |
18 226,2 |
14 570,3 |
|
MasterCard Worldwide |
11 391,2 |
7 710,4 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
411 331,4 |
1 175 249,7 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
2 712,6 |
1 042,7 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
408 618,8 |
1 174 207,0 |
|
Visa International |
265 732,4 |
781 422,4 |
|
MasterCard Worldwide |
138 044,7 |
343 367,3 |
|
Өзгерісі (%) |
||
|
Саны |
120,54% |
10,97% |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
-61,26% |
-81,09% |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
120,63% |
11,51% |
|
Visa International |
67,03% |
-4,06% |
|
MasterCard Worldwide |
356,86% |
62,95% |
|
Көлемі |
114,50% |
24,40% |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
961,61% |
-79,44% |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
113,37% |
24,96% |
|
Visa International |
72,81% |
10,59% |
|
MasterCard Worldwide |
287,10% |
79,50% |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
|
5-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Желтоқсан |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Сумма (млн. тенге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
27 845,5 |
367 149,8 |
23 799,0 |
1 171 614,8 |
|
Ақмола облысы |
252,6 |
6 914,9 |
708,4 |
29 940,3 |
|
Ақтөбе облысы |
550,2 |
8 280,3 |
1 193,3 |
51 808,3 |
|
Алматы облысы |
253,4 |
7 644,0 |
1 090,8 |
51 803,7 |
|
Атырау облысы |
496,7 |
9 154,5 |
1 131,2 |
57 904,8 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
494,1 |
7 994,7 |
1 761,1 |
78 266,2 |
|
Жамбыл облысы |
168,4 |
2 892,0 |
958,7 |
42 288,9 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
359,4 |
6 810,9 |
853,1 |
37 921,9 |
|
Қарағанды облысы |
1 043,8 |
14 535,9 |
1 956,2 |
89 845,1 |
|
Қостанай облысы |
786,5 |
7 229,2 |
1 007,6 |
45 868,1 |
|
Қызылорда облысы |
165,1 |
2 322,3 |
743,4 |
34 989,9 |
|
Маңғыстау облысы |
476,7 |
7 512,3 |
1 050,3 |
64 539,8 |
|
Павлодар облысы |
503,8 |
6 075,3 |
1 083,7 |
48 312,4 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
228,6 |
2 949,0 |
588,5 |
23 336,7 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
353,6 |
10 070,9 |
1 996,1 |
96 546,5 |
|
Алматы қаласы |
18 658,4 |
230 220,4 |
5 040,1 |
276 306,2 |
|
Астана қаласы |
3 054,2 |
36 543,0 |
2 636,6 |
141 935,8 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
|
6-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Желтоқсан |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде: |
27 845,5 |
367 149,8 |
23 799,0 |
1 171 614,8 |
|
POS - терминал |
15 302,2 |
168 635,8 |
1 134,0 |
170 578,9 |
|
банкомат |
913,1 |
21 849,1 |
22 665,0 |
1 001 035,9 |
|
банк киоскі |
10,0 |
308,9 |
- |
- |
|
интернет |
11 547,1 |
172 921,9 |
- |
- |
|
өзге де |
73,1 |
3 434,0 |
- |
- |
