Долбар ¹174 28/05/2018
2018 жылғы 1 мамырдағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды іс жүзінде 25 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады (олардың үлесі – 99,6%): VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International және American Express International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелер төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ және Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ.
2018 жылғы 1 мамырдағы жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 20,5 млн. жетіп, карточкаларды ұстаушылардың саны – 17,9 млн. адам болды (2017 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 25,6% және 21,5% өсім байқалады). Кеңінен таралған карточкалар түрі дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 82,5%, екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 14,8%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 1,6% және 1,1% тиеді.
2018 жылғы сәуірде қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 1 515,7 млрд. теңгеге жетіп (2017 жылғы сәуір айымен салыстырғанда 50,4%-ға үлкейген), транзакциялар саны 57,5 млн. бірлікті құрады (2017 жылғы сәуір айымен салыстырғанда 67,6%-ға ұлғайды). Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын төлемдер саны мен сомасының өсімі сәйкесінше 125,9% (транзакциялардың саны 35,3 млн. бірлік) және 131,6% (транзакциялардың көлемі 449,5 млрд. теңге) құрап, ал қолма-қол ақшаны алу операциялары бойынша тиісінше 18,8%-ға (транзакциялардың саны 22,2 млн. болды) және 31,1%-ға (транзакциялардың көлемі 1 066,2 млрд. теңге) өсті.
Қолма-қол жасалмайтын төлемдердің негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 58,4% және 43,0%) және интернет (тиісінше 39,0% және 50,7%) арқылы жасалды. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саныменен көлемінен сәйкесінше 94,5% және 84,9%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
|
1-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
01.05.2017 |
01.05.2018 |
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
16 346,9 |
20 535,6 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
87,5 |
86,4 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
16 259,4 |
20 449,3 |
|
Visa International, оның ішінде: |
11 313,7 |
12 901,8 |
|
дебеттік |
8 657,8 |
9 519,6 |
|
кредиттік |
2 073,2 |
2 845,6 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
582,7 |
536,5 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
3 652,9 |
6 119,2 |
|
дебеттік |
3 495,6 |
5 956,5 |
|
кредиттік |
104,8 |
150,1 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
52,5 |
12,7 |
|
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
14 697,2 |
17 859,1 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
71,9 |
70,8 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
14 625,3 |
17 788,2 |
|
Visa International |
10 353,4 |
11 321,7 |
|
MasterCard Worldwide |
3 216,8 |
5 321,4 |
|
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
8 272,2 |
10 186,6 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
35,9 |
32,0 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
8 236,2 |
10 154,6 |
|
Visa International, оның ішінде: |
5 628,8 |
6 165,4 |
|
дебеттік |
4 448,8 |
4 624,5 |
|
кредиттік |
843,3 |
1 285,5 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
336,6 |
255,4 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
1 791,9 |
3 173,6 |
|
дебеттік |
1 716,1 |
3 085,3 |
|
кредиттік |
53,7 |
83,7 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
22,1 |
4,6 |
|
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
117 038 |
132 259 |
|
сауда кәсіпорындарында |
108 055 |
123 141 |
|
банктерде |
8 983 |
9 118 |
|
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
9 657 |
9 862 |
|
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
8 088 |
7 831 |
|
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
1 569 |
2 031 |
|
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
71 859 |
82 350 |
|
Банк киоскілерінің саны (бірлік) |
1 038 |
827 |
|
Төлем терминалдары саны (бірлік)[1] |
14 982 |
15 455 |
|
2-Кесте |
|||||||
|
Көрсеткіштер |
01.05.18 |
||||||
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
|
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
||
|
Барлығы, оның ішінде |
16 943,2 |
3 042,8 |
549,6 |
17 859,1 |
8 531,2 |
1 394,9 |
260,5 |
|
Ақмола облысы |
468,9 |
9,6 |
16,3 |
445,8 |
248,7 |
4,0 |
9,3 |
|
Ақтөбе облысы |
741,1 |
15,7 |
25,6 |
702,3 |
365,1 |
6,9 |
14,3 |
|
Алматы облысы |
765,6 |
9,4 |
21,8 |
729,6 |
408,1 |
3,9 |
12,0 |
|
Атырау облысы |
699,5 |
17,3 |
15,8 |
653,6 |
347,3 |
8,3 |
7,5 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
1 109,5 |
21,3 |
45,9 |
1 059,1 |
599,4 |
8,9 |
17,0 |
|
Жамбыл облысы |
652,0 |
6,9 |
8,6 |
610,7 |
361,2 |
3,2 |
2,8 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
512,0 |
13,3 |
8,1 |
479,7 |
257,2 |
5,6 |
1,7 |
|
Қарағанды облысы |
1 218,9 |
29,6 |
38,5 |
1 134,4 |
661,3 |
12,6 |
15,2 |
|
Қостанай облысы |
638,2 |
11,0 |
19,8 |
597,4 |
345,5 |
4,7 |
10,9 |
|
Қызылорда облысы |
515,2 |
7,5 |
27,7 |
488,3 |
267,6 |
3,5 |
20,5 |
|
Маңғыстау облысы |
623,9 |
14,4 |
12,6 |
574,6 |
309,0 |
6,4 |
4,5 |
|
Павлодар облысы |
683,0 |
13,6 |
22,3 |
644,8 |
356,3 |
6,4 |
8,1 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
373,1 |
7,5 |
12,2 |
357,6 |
209,0 |
3,0 |
8,3 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
1 511,5 |
17,7 |
52,3 |
1 431,2 |
793,2 |
7,0 |
16,7 |
|
Алматы қаласы |
5 060,5 |
2 809,3 |
182,3 |
6 668,5 |
2 388,9 |
1 288,9 |
101,2 |
|
Астана қаласы |
1 370,3 |
38,7 |
39,5 |
1 281,4 |
613,6 |
21,7 |
10,5 |
|
3-Кесте |
|||||
|
Көрсеткіштер |
01.05.18 |
||||
|
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Банк киоскілерінің саны (дана) |
Төлем терминалдары саны (дана) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
132 259 |
9 862 |
82 350 |
827 |
15 455 |
|
Ақмола облысы |
2 507 |
321 |
1 585 |
22 |
487 |
|
Ақтөбе облысы |
5 894 |
510 |
3 669 |
121 |
839 |
|
Алматы облысы |
2 774 |
411 |
1 363 |
19 |
439 |
|
Атырау облысы |
4 093 |
537 |
2 173 |
41 |
728 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
7 802 |
791 |
3 774 |
53 |
1 503 |
|
Жамбыл облысы |
2 262 |
368 |
1 142 |
46 |
681 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
4 660 |
374 |
2 090 |
51 |
657 |
|
Қарағанды облысы |
10 725 |
802 |
6 456 |
96 |
1 797 |
|
Қостанай облысы |
9 750 |
399 |
6 963 |
29 |
864 |
|
Қызылорда облысы |
1 785 |
321 |
935 |
27 |
449 |
|
Маңғыстау облысы |
3 686 |
536 |
2 074 |
29 |
482 |
|
Павлодар облысы |
7 471 |
545 |
4 672 |
53 |
863 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
3 064 |
295 |
1 606 |
15 |
637 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
5 222 |
707 |
2 669 |
52 |
1 203 |
|
Алматы қаласы |
36 781 |
1 857 |
25 038 |
79 |
2 438 |
|
Астана қаласы |
23 783 |
1 088 |
16 141 |
94 |
1 388 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
|
4-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
Сәуір |
|
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|
|
2017 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
15 626,8 |
18 653,7 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
2,6 |
21,8 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
15 624,1 |
18 631,9 |
|
Visa International |
12 029,5 |
12 826,7 |
|
MasterCard Worldwide |
3 394,3 |
4 559,8 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
194 107,8 |
813 390,9 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
3 184,3 |
857,5 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
190 923,5 |
812 533,4 |
|
Visa International |
148 692,2 |
583 321,8 |
|
MasterCard Worldwide |
40 274,9 |
187 277,0 |
|
2018 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
35 296,7 |
22 167,7 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
3,3 |
22,3 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
35 293,4 |
22 145,4 |
|
Visa International |
18 536,2 |
12 646,5 |
|
MasterCard Worldwide |
16 450,1 |
8 236,1 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
449 518,3 |
1 066 222,1 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
3 372,4 |
1 018,4 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
446 145,9 |
1 065 203,7 |
|
Visa International |
254 647,1 |
681 665,4 |
|
MasterCard Worldwide |
186 733,7 |
336 242,0 |
|
Өзгерісі (%) |
||
|
Саны |
2,3 есе |
18,8% |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
26,3% |
2,3% |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,3 есе |
18,9% |
|
Visa International |
54,1% |
-1,4% |
|
MasterCard Worldwide |
4,8 есе |
80,6% |
|
Көлемі |
2,3 есе |
31,1% |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
5,9% |
18,8% |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,3 есе |
31,1% |
|
Visa International |
71,3% |
16,9% |
|
MasterCard Worldwide |
4,6 есе |
79,5% |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
|
5-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Сәуір |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Сумма (млн. тенге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
32 861,4 |
379 652,6 |
22 325,7 |
1 060 094,5 |
|
Ақмола облысы |
287,7 |
8 379,7 |
640,7 |
26 855,4 |
|
Ақтөбе облысы |
594,3 |
7 181,6 |
1 098,1 |
45 743,0 |
|
Алматы облысы |
289,1 |
9 196,8 |
1 017,4 |
48 687,8 |
|
Атырау облысы |
556,4 |
8 873,0 |
1 056,7 |
53 617,3 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
526,5 |
7 524,2 |
1 597,1 |
68 418,3 |
|
Жамбыл облысы |
199,7 |
2 756,6 |
879,9 |
39 470,3 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
406,7 |
6 124,3 |
790,8 |
33 700,0 |
|
Қарағанды облысы |
1 366,4 |
18 657,5 |
1 771,0 |
80 689,8 |
|
Қостанай облысы |
913,8 |
7 072,0 |
913,9 |
40 843,6 |
|
Қызылорда облысы |
180,4 |
2 412,6 |
681,0 |
32 718,9 |
|
Маңғыстау облысы |
516,1 |
8 107,8 |
954,9 |
58 991,5 |
|
Павлодар облысы |
558,7 |
6 394,4 |
1 002,3 |
43 282,7 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
244,7 |
3 289,5 |
539,8 |
21 003,1 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
435,1 |
9 148,9 |
1 897,5 |
94 927,9 |
|
Алматы қаласы |
22 223,2 |
239 981,7 |
5 011,4 |
250 009,2 |
|
Астана қаласы |
3 562,6 |
34 552,0 |
2 473,3 |
121 135,8 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
|
6-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Сәуір |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде: |
32 861,4 |
379 652,6 |
22 325,7 |
1 060 094,5 |
|
POS - терминал |
19 205,2 |
163 266,8 |
1 224,5 |
160 383,9 |
|
банкомат |
771,1 |
19 857,6 |
21 101,2 |
899 710,6 |
|
банк киоскі |
1,6 |
64,9 |
- |
- |
|
интернет |
12 802,4 |
192 607,8 |
- |
- |
|
өзге де |
81,2 |
3 855,6 |
- |
- |
