Долбар ¹198 06/05/2020
2020 жылғы 1 наурыздағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды 22 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады: VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International, American Express International және Diners Club International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелері төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ, Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ және Kaspi.kz төлем карталары жүйесі - «Kaspi Bank» АҚ
2020 жылғы 1 наурыздағы жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 30,2 млн. жетіп, карточкаларды ұстаушылардың саны – 31,3 млн. адам болды (2019 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 46,5 % және 42,3% өсім байқалады). Кеңінен таралған карточкалар түрі дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 76,8%, екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 19,1%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 2,5% және 1,7% тиеді.
2020 жылдың 1 тоқсанында қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана жүргізілген транзакциялардың көлемі 9 487,4 млрд. теңгеге жетіп (2019 жылдың 1 тоқсанымен салыстырғанда 62,3%-ға өскен), транзакциялар саны 554,8 млн. бірлікті құрады (2019 жылдың 1 тоқсанымен салыстырғанда 84,6%-ға ұлғайды). Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын транзакциялар саны 2,2 есе, ал сомасы 2,5 есе өсті (транзакциялардың саны 475,0 млн. бірлік және көлемі 5 760,5 млрд. теңге). Төлем карточкаларын ұстаушылардың қолма-қол ақшаны алу операцияларының саны 79,8 млн. бірлікті, көлемі 3 726,9 млрд. теңгені құрады. 2019 жылдың осындай уақыт аралығымен салыстырғанда ақша шешу операцияларының саны тиісінше 6,5%-ға азайып, көлемі 4,0%-ға ұлғайды.
Қаазақстан аумағында қолма-қол ақшасыз операциялардың негізгі үлесі интернет/мобильді банкинг (тиісінше 46,9% және 76,3%) және POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын операциялардың жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 52,8% және 22,8%) арқылы жүргізілді. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саны мен көлемінен сәйкесінше 98,8% және 92,1%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
1-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
01.04.2019 |
01.04.2020 |
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
24 427,8 |
35 797,7 |
жергілікті жүйе карточкалары |
0,8 |
6 952,1 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
24 427,0 |
28 845,6 |
Visa International, оның ішінде: |
15 310,4 |
16 703,7 |
дебеттік |
9 623,3 |
10 371,9 |
кредиттік |
4 852,9 |
4 977,0 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
834,2 |
1 354,7 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
7 575,0 |
10 788,8 |
дебеттік |
7 334,2 |
10 404,0 |
кредиттік |
185,6 |
257,4 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
55,2 |
127,4 |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
21 200,8 |
30 161,3 |
жергілікті жүйе карточкалары |
0,7 |
5 827,3 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
21 200,1 |
24 333,9 |
Visa International |
13 342,2 |
13 623,6 |
MasterCard Worldwide |
6 713,2 |
9 724,1 |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
13 125,9 |
20 679,5 |
жергілікті жүйе карточкалары |
0,4 |
5 602,1 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
13 125,6 |
15 077,4 |
Visa International, оның ішінде: |
7 728,6 |
7 371,6 |
дебеттік |
4 684,2 |
5 112,7 |
кредиттік |
2 657,8 |
1 636,0 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
386,6 |
622,9 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
4 534,5 |
6 964,4 |
дебеттік |
4 427,2 |
6 824,7 |
кредиттік |
85,8 |
92,2 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
21,5 |
47,5 |
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
141 377 |
169 537 |
сауда кәсіпорындарында |
132 879 |
160 732 |
банктерде |
8 498 |
8 805 |
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
10 401 |
11 973 |
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
7 341 |
7 424 |
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
3 060 |
4 549 |
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
85 592 |
96 315 |
Банктердің онлайн сервистерін қолданушылар саны (мың бірлік)[1] |
14 513 |
23 792 |
2-Кесте |
|||||||
Көрсеткіштер |
01.04.2020 |
||||||
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
||
Барлығы, оның ішінде |
27 480,7 |
6 834,7 |
1 482,3 |
30 161,3 |
17 335,9 |
2 673,0 |
670,6 |
Ақмола облысы |
698,9 |
153,3 |
39,8 |
767,8 |
445,6 |
52,2 |
12,8 |
Ақтөбе облысы |
1 324,9 |
381,6 |
58,2 |
1 474,0 |
839,4 |
143,2 |
20,1 |
Алматы облысы |
1 603,6 |
320,4 |
74,5 |
1 774,1 |
1 057,4 |
121,6 |
25,0 |
Атырау облысы |
1 268,7 |
291,3 |
41,9 |
1 327,5 |
790,5 |
111,1 |
12,9 |
Шығыс Қазақстан облысы |
1 743,1 |
452,5 |
95,5 |
1 948,1 |
1 098,4 |
156,4 |
23,2 |
Жамбыл облысы |
1 190,0 |
274,2 |
49,2 |
1 329,0 |
776,9 |
101,6 |
8,7 |
Батыс Қазақстан облысы |
937,9 |
253,4 |
32,4 |
1 025,0 |
602,9 |
88,5 |
7,2 |
Қарағанды облысы |
2 096,7 |
503,8 |
123,0 |
2 298,3 |
1 365,4 |
190,4 |
60,1 |
Қостанай облысы |
1 027,3 |
251,7 |
39,5 |
1 116,6 |
671,6 |
84,0 |
12,8 |
Қызылорда облысы |
944,7 |
246,5 |
55,0 |
1 041,2 |
592,8 |
107,1 |
23,9 |
Маңғыстау облысы |
1 155,1 |
292,6 |
34,4 |
1 214,4 |
710,6 |
117,6 |
8,9 |
Павлодар облысы |
1 102,9 |
288,2 |
50,0 |
1 224,4 |
721,3 |
104,0 |
12,6 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
554,0 |
116,4 |
21,8 |
593,3 |
346,2 |
37,1 |
9,1 |
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы |
3 020,2 |
748,5 |
102,4 |
3 357,2 |
1 912,2 |
317,3 |
24,8 |
Алматы қаласы |
5 895,4 |
1 535,4 |
591,7 |
6 537,1 |
3 524,4 |
657,7 |
389,2 |
Нұр-султан қаласы |
2 917,4 |
724,8 |
72,9 |
3 133,3 |
1 880,2 |
283,5 |
19,3 |
3-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
01.04.2020 |
|||
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Кәсіпкерлердің саны[3] (бірлік) |
Сауда нүктелерінің саны[4] (дана) |
|
Барлығы, оның ішінде |
169 537 |
11 973 |
96 315 |
133 083 |
Ақмола облысы |
3 827 |
364 |
2 521 |
3 222 |
Ақтөбе облысы |
8 296 |
554 |
5 079 |
6 755 |
Алматы облысы |
3 694 |
512 |
2 003 |
2 658 |
Атырау облысы |
5 104 |
607 |
2 771 |
3 959 |
Шығыс Қазақстан облысы |
9 443 |
909 |
5 138 |
7 418 |
Жамбыл облысы |
3 277 |
452 |
1 477 |
2 246 |
Батыс Қазақстан облысы |
5 448 |
423 |
2 991 |
4 226 |
Қарағанды облысы |
13 680 |
968 |
7 829 |
10 947 |
Қостанай облысы |
9 726 |
458 |
6 279 |
8 290 |
Қызылорда облысы |
2 575 |
392 |
1 232 |
1 892 |
Маңғыстау облысы |
5 035 |
602 |
2 836 |
4 025 |
Павлодар облысы |
8 983 |
852 |
5 144 |
6 901 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
3 914 |
327 |
1 948 |
2 806 |
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы |
7 182 |
970 |
3 477 |
5 400 |
Алматы қаласы |
48 792 |
2 217 |
27 029 |
38 250 |
Нұр-султан қаласы |
30 561 |
1 366 |
18 561 |
24 088 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
4-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
2020ж. 1 тоқсаны |
|
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|
2019 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
215 158,8 |
85 372,8 |
жергілікті жүйе карточкалары |
7,4 |
11,9 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
215 151,4 |
85 360,9 |
Visa International |
55 743,9 |
37 389,0 |
MasterCard Worldwide |
156 759,3 |
44 288,3 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
2 263 416,0 |
3 582 920,6 |
жергілікті жүйе карточкалары |
10 255,6 |
628,9 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2 253 160,4 |
3 582 291,7 |
Visa International |
745 097,8 |
1 934 814,1 |
MasterCard Worldwide |
1 451 696,3 |
1 491 579,3 |
2020 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
474 977,9 |
79 813,0 |
жергілікті жүйе карточкалары |
272 145,3 |
1 856,4 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
202 832,6 |
77 956,6 |
Visa International |
59 319,7 |
31 047,7 |
MasterCard Worldwide |
142 489,5 |
43 736,5 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
5 760 512,0 |
3 726 924,9 |
жергілікті жүйе карточкалары |
3 813 853,9 |
50 937,8 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
1 946 658,1 |
3 675 987,1 |
Visa International |
955 643,1 |
1 840 253,8 |
MasterCard Worldwide |
977 248,5 |
1 683 040,0 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
5-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
2020ж. 1 тоқсаны |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|||
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Сумма (млн. тенге) |
|
Барлығы, оның ішінде |
459 500,1 |
5 588 753,5 |
80 924,9 |
3 757 395,7 |
Ақмола облысы |
7 114,4 |
79 399,0 |
2 397,9 |
94 455,5 |
Ақтөбе облысы |
20 284,2 |
226 439,2 |
4 049,2 |
164 773,0 |
Алматы облысы |
19 849,4 |
210 949,5 |
4 772,8 |
201 196,5 |
Атырау облысы |
19 036,0 |
264 170,2 |
3 830,6 |
187 127,7 |
Шығыс Қазақстан облысы |
16 156,8 |
195 816,8 |
5 998,4 |
247 448,7 |
Жамбыл облысы |
12 106,6 |
140 852,7 |
3 825,1 |
157 840,7 |
Батыс Қазақстан облысы |
11 695,6 |
157 053,9 |
3 111,3 |
122 918,0 |
Қарағанды облысы |
29 358,0 |
327 426,2 |
6 387,8 |
277 584,3 |
Қостанай облысы |
13 721,3 |
147 964,2 |
3 287,9 |
135 817,4 |
Қызылорда облысы |
10 082,3 |
118 974,2 |
2 973,2 |
123 721,0 |
Маңғыстау облысы |
16 700,6 |
221 998,3 |
3 593,0 |
197 584,1 |
Павлодар облысы |
14 139,3 |
158 407,8 |
3 687,4 |
147 725,7 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
4 695,1 |
62 968,6 |
1 906,2 |
76 143,9 |
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы |
26 598,0 |
406 820,1 |
9 251,4 |
424 908,3 |
Алматы қаласы |
148 035,8 |
1 926 094,6 |
14 462,5 |
786 403,0 |
Нұр-султан қаласы |
89 926,6 |
943 418,2 |
7 390,2 |
411 747,9 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
6-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
2020ж. 1 тоқсаны |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алу операциялары |
|||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
Барлығы, оның ішінде: |
459 500,1 |
5 588 753,5 |
80 924,9 |
3 757 395,7 |
POS - терминал |
242 584,0 |
1 275 778,2 |
1 004,9 |
295 021,7 |
банкомат |
1 213,0 |
49 258,8 |
79 920,0 |
3 462 373,9 |
интернет пен ұялы телефон |
215 701,7 |
4 263 644,2 |
0,0 |
0,0 |
төлем терминалы |
1,3 |
72,3 |
0,0 |
0,0 |
[1] Банктермен орнатылған.
[2] Кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген.
[3] Эквайермен төлем карточкаларын ұстаушыларға қызмет көрсету шартын жасаған кәсіпкерлер (бірлік).
[4] POS-терминалдар және (немесе) ақы төлеуге төлем карточкаларын қабылдауға арналған өзге жабдық орнатылған сауда нүктелері.