Долбар ¹195 28/01/2020
2020 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды 22 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады: VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International, American Express International және Diners Club International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелері төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ, Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ және Kaspi.kz төлем карталары жүйесі - «Kaspi Bank» АҚ.
2020 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 32,0 млн. жетіп, карточкаларды ұстаушылардың саны – 29,8 млн. болды (2019 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 37,0% және 57,0% өсім байқалады). Кеңінен таралған карточкалар түрі - дебеттік карточкалар, үлесі 79,4%. Екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 16,7%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 2,2% және 1,7% тиеді.
Қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 2019 жылы 30,4 трлн. теңгеге жетіп, саны 1,6 млрд бірлікті құрады (2018 жылғы көрсеткіштермен салыстырғанда сәйкесінше 52,1%-ға және 94,0%-ға ұлғайды). Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын операциялар саны 2,3 есе, көлемі 2,2 есе (транзакциялардың саны 1 195,6 млн. бірлік және транзакциялардың көлемі 14,1 трлн. теңге), ал қолма-қол ақшаны алу операциялары бойынша тиісінше 31,2%-ға (транзакциялардың саны 375,8 млн. болды) және 20,2%-ға (транзакциялар көлемі 16,3 трлн. теңге) өсті.
Қазақстан аумағында қолма-қол жасалмайтын операциялардың негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы саны, көлемінен сәйкесінше (45,7% және 26,0%) және интернет/мобильді банкинг (тиісінше 53,7% және 72,6%) арқылы жүргізілді. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саны мен көлемінен сәйкесінше 93,5% және 86,5% үлес алады).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
1-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
01.01.2019 |
01.01.2020 |
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
23 389,9 |
32 048,3 |
жергілікті жүйе карточкалары |
34,2 |
5 019,5 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
23 355,7 |
27 028,8 |
Visa International, оның ішінде: |
14 814,3 |
16 103,9 |
дебеттік |
9 472,8 |
9 878,8 |
кредиттік |
4 564,9 |
5 084,2 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
776,6 |
1 140,9 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
6 986,8 |
9 615,9 |
дебеттік |
6 762,9 |
9 454,0 |
кредиттік |
171,9 |
49,6 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
51,9 |
112,4 |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
18 979,7 |
29 793,3 |
жергілікті жүйе карточкалары |
30,9 |
4 932,1 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
18 948,8 |
24 861,2 |
Visa International |
11 863,6 |
14 352,6 |
MasterCard Worldwide |
5 966,5 |
9 219,8 |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
11 381,4 |
18 176,4 |
жергілікті жүйе карточкалары |
0,1 |
4 189,8 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
11 381,3 |
13 986,6 |
Visa International, оның ішінде: |
6 744,3 |
6 888,7 |
дебеттік |
4 735,0 |
4 556,7 |
кредиттік |
1 673,6 |
1 783,7 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
335,8 |
548,2 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
3 783,4 |
6 398,3 |
дебеттік |
3 689,0 |
6 325,6 |
кредиттік |
78,3 |
29,7 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
16,0 |
43,0 |
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
135 796 |
170 410 |
сауда кәсіпорындарында |
126 979 |
161 690 |
банктерде |
8 817 |
8 720 |
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
11 017 |
11 315 |
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
7 956 |
6 749 |
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
3 061 |
4 566 |
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
82 527 |
96 428 |
Төлем терминалдарының саны (бірлік)[1] |
17 255 |
16 352 |
2-Кесте |
||||||||
Көрсеткіштер |
01.01.2020 |
|||||||
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
||||||
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
|||
Барлығы, оның ішінде |
25 457,6 |
5 337,3 |
1 253,4 |
29 793,3 |
15 750,1 |
1 835,1 |
591,2 |
|
Ақмола облысы |
647,6 |
131,8 |
30,9 |
766,6 |
401,6 |
41,2 |
12,1 |
|
Ақтөбе облысы |
1 236,3 |
297,4 |
46,1 |
1 469,6 |
758,9 |
100,9 |
19,4 |
|
Алматы облысы |
1 476,0 |
316,9 |
33,8 |
1 747,6 |
966,5 |
116,8 |
20,6 |
|
Атырау облысы |
1 189,8 |
234,6 |
35,0 |
1 347,3 |
724,0 |
85,4 |
13,1 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
1 617,8 |
368,6 |
78,3 |
1 934,7 |
992,6 |
116,9 |
21,6 |
|
Жамбыл облысы |
1 056,0 |
183,6 |
36,2 |
1 218,7 |
668,0 |
62,5 |
7,2 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
879,7 |
201,8 |
23,7 |
1 034,9 |
546,4 |
65,1 |
5,0 |
|
Қарағанды облысы |
1 967,1 |
408,0 |
104,7 |
2 329,3 |
1 256,9 |
138,7 |
56,7 |
|
Қостанай облысы |
965,0 |
204,0 |
32,4 |
1 112,9 |
611,8 |
61,5 |
11,9 |
|
Қызылорда облысы |
859,9 |
201,4 |
44,8 |
1 025,0 |
536,4 |
80,9 |
24,1 |
|
Маңғыстау облысы |
1 058,9 |
230,6 |
25,6 |
1 219,7 |
640,4 |
84,0 |
7,2 |
|
Павлодар облысы |
1 045,5 |
233,0 |
40,7 |
1 241,4 |
660,0 |
74,4 |
11,2 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
507,5 |
99,4 |
16,0 |
582,8 |
314,8 |
30,5 |
8,8 |
|
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы |
2 777,1 |
603,6 |
83,7 |
3 304,7 |
1 709,5 |
231,3 |
22,5 |
|
Алматы қаласы |
5 435,1 |
1 078,9 |
555,1 |
6 358,8 |
3 229,1 |
356,2 |
331,0 |
|
Нұр-Сұлтан қаласы |
2 738,2 |
543,8 |
66,2 |
3 099,3 |
1 733,3 |
188,7 |
19,0 |
|
3-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
01.01.2020 |
|||
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Төлем терминалдары мен банк киоскілерінің саны (дана) |
|
Барлығы, оның ішінде |
170 410 |
11 315 |
96 428 |
16 352 |
Ақмола облысы |
3 643 |
345 |
2 386 |
575 |
Ақтөбе облысы |
8 363 |
538 |
4 922 |
915 |
Алматы облысы |
3 677 |
483 |
1 910 |
533 |
Атырау облысы |
5 198 |
582 |
2 694 |
717 |
Шығыс Қазақстан облысы |
9 770 |
855 |
5 003 |
1 516 |
Жамбыл облысы |
3 281 |
426 |
1 462 |
660 |
Батыс Қазақстан облысы |
5 537 |
417 |
2 895 |
687 |
Қарағанды облысы |
13 491 |
956 |
7 552 |
1 695 |
Қостанай облысы |
9 879 |
446 |
6 237 |
915 |
Қызылорда облысы |
2 442 |
367 |
1 097 |
545 |
Маңғыстау облысы |
4 999 |
570 |
2 677 |
462 |
Павлодар облысы |
8 942 |
578 |
5 042 |
885 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
3 782 |
318 |
1 845 |
682 |
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы |
7 330 |
914 |
3 326 |
1 260 |
Алматы қаласы |
49 289 |
2 176 |
28 574 |
2 918 |
Нұр-Сұлтан қаласы |
30 787 |
1 344 |
18 806 |
1 387 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
4-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
Қаңтар-Желтоқсан |
|
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|
2018 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
523 847,4 |
286 362,8 |
жергілікті жүйе карточкалары |
35,7 |
355,6 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
523 811,7 |
286 007,3 |
Visa International |
230 176,0 |
149 852,5 |
MasterCard Worldwide |
285 350,8 |
120 699,9 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
6 387 178,4 |
13 585 472,8 |
жергілікті жүйе карточкалары |
38 272,3 |
17 519,0 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
6 348 906,1 |
13 567 953,8 |
Visa International |
3 366 856,8 |
8 307 015,8 |
MasterCard Worldwide |
2 797 633,4 |
4 646 837,2 |
2019 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
1 195 626,6 |
375 828,5 |
жергілікті жүйе карточкалары |
345 351,1 |
6 042,6 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
850 275,4 |
369 785,9 |
Visa International |
225 845,7 |
147 768,3 |
MasterCard Worldwide |
619 030,0 |
207 097,1 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
14 050 810,0 |
16 324 576,7 |
жергілікті жүйе карточкалары |
4 916 831,7 |
286 336,7 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
9 133 978,3 |
16 038 240,1 |
Visa International |
3 681 473,5 |
8 036 068,2 |
MasterCard Worldwide |
5 354 718,2 |
7 320 578,3 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
5-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
2019 жыл |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Сумма (млн. тенге) |
|
Барлығы, оның ішінде |
1 146 727,6 |
13 304 413,7 |
348 455,4 |
15 918 095,9 |
Ақмола облысы |
10 356,1 |
132 601,9 |
9 574,0 |
380 609,3 |
Ақтөбе облысы |
29 621,5 |
336 530,1 |
16 557,8 |
659 990,6 |
Алматы облысы |
41 149,8 |
525 583,4 |
18 067,4 |
788 728,5 |
Атырау облысы |
27 008,9 |
427 919,0 |
15 856,9 |
757 676,0 |
Шығыс Қазақстан облысы |
25 246,5 |
309 611,1 |
23 753,0 |
984 067,7 |
Жамбыл облысы |
15 209,5 |
181 597,7 |
14 616,5 |
596 763,6 |
Батыс Қазақстан облысы |
19 112,4 |
266 490,4 |
12 439,7 |
495 055,9 |
Қарағанды облысы |
50 162,7 |
552 887,4 |
24 979,5 |
1 071 087,5 |
Қостанай облысы |
27 357,0 |
264 892,8 |
13 393,7 |
556 204,1 |
Қызылорда облысы |
13 008,1 |
159 108,2 |
11 305,2 |
474 462,5 |
Маңғыстау облысы |
23 479,0 |
310 980,1 |
14 111,3 |
769 163,3 |
Павлодар облысы |
24 279,4 |
242 256,1 |
14 672,9 |
600 743,0 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
8 928,1 |
96 453,1 |
7 753,0 |
307 933,6 |
Түркістан облысы мен Шымкент қаласы |
31 892,3 |
515 877,3 |
33 259,7 |
1 569 443,6 |
Алматы қаласы |
629 803,9 |
7 259 547,3 |
82 927,2 |
4 149 849,0 |
Нұр-Сұлтан қаласы |
170 112,4 |
1 722 077,9 |
35 187,5 |
1 756 317,5 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
6-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
2019 жыл |
|||
Қолма-қол ақшасыз операциялар |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
Барлығы, оның ішінде: |
1 146 727,6 |
13 304 413,7 |
348 455,4 |
15 918 095,9 |
POS - терминал |
524 199,0 |
3 453 792,2 |
22 633,3 |
2 144 828,1 |
банкомат |
6 648,5 |
194 942,7 |
325 822,1 |
13 773 267,7 |
интернет пен ұялы телефон |
615 873,4 |
9 655 303,4 |
0,0 |
0,0 |
төлем терминалдары |
6,7 |
375,3 |
0,0 |
0,0 |
[1] Банктермен орнатылған.
[2] Кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген.