Долбар ¹169 25/12/2017
2017 жылдың 1 желтоқсанындағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды іс жүзінде 26 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарады және таратады (олардың үлесі – 99,5%): VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International және American Express International. Бұдан басқа Қазақстан банктері жергілікті жүйелердің төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ және Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ.
2017 жылдың 1 желтоқсанындағы жағдай бойынша банктер 19,2 млн. төлем карточкаларын шығарды, ал бұл карточкаларды ұстаушылар саны – 16,8 млн. адам болды (2016 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 23,3% және 18,2% өсу). Ең қолайлы таралған карточкалар дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 79,9%, кредиттік карточкалардың үлесі – 16,5%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалардың және алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне тиісінше 2,7% және 0,9% сәйкес келеді.
2017 жылғы қарашасында қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 1 336,4 млрд. теңге болды (2016 жылғы караша айымен салыстырғанда өсу 45,2%). 2017 жылғы қараша айында транзакциялар саны 46,5 млн. транзакция болды және 2016 жылғы қараша айымен салыстырғанда 57,2% ұлғайды. Бұл ретте қолма-қол жасалмайтын төлемдер санының және сомасының өсуі 120,01% (транзакциялардың саны 26,0 млн. транзакция болды) және 120,96% (транзакциялардың көлемі 346,0 млрд. теңге болды), ал қолма-қол ақшаны алу бойынша операциялардікі тиісінше 15,56% (транзакциялардың саны 20,5 млн. транзакция болды) және 29,68% (транзакциялардың көлемі 990,4 млрд. теңге) болды.
Қолма-қол жасалмайтын төлемдердің негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы санынан және көлемінен 54,10% және 45,83%) және интернет (тиісінше 42,13% және 46,95%) арқылы жасалды. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жасалды (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы санынан және көлемінен 94,94% және 84,37%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
|
1-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
01.12.16 |
01.12.2017 |
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
15 602,2 |
19 236,1 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
256,3 |
86,6 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
15 345,9 |
19 149,4 |
|
Visa International, оның ішінде: |
11 163,2 |
12 661,4 |
|
дебеттік |
8 518,5 |
9 026,6 |
|
кредиттік |
2 108,9 |
2 974,8 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
535,8 |
660,0 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
2 987,2 |
5 107,1 |
|
дебеттік |
2 704,0 |
4 923,0 |
|
кредиттік |
216,2 |
149,0 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
67,0 |
35,1 |
|
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
14 177,9 |
16 764,2 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
216,3 |
71,2 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
13 961,5 |
16 693,0 |
|
Visa International |
10 286,0 |
11 153,3 |
|
MasterCard Worldwide |
2 758,2 |
4 423,0 |
|
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
8 159,8 |
9 547,7 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
156,6 |
33,0 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
8 003,2 |
9 514,7 |
|
Visa International, оның ішінде: |
5 748,1 |
6 105,4 |
|
дебеттік |
4 469,3 |
4 625,4 |
|
кредиттік |
939,0 |
1 154,3 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
339,9 |
325,6 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
1 537,7 |
2 583,0 |
|
дебеттік |
1 386,7 |
2 481,2 |
|
кредиттік |
122,9 |
87,1 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
28,0 |
14,7 |
|
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
105 573 |
125 123 |
|
сауда кәсіпорындарында |
97 568 |
115 123 |
|
банктерде |
8 005 |
10 000 |
|
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
9 094 |
9 687 |
|
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
7 767 |
8 083 |
|
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
1 327 |
1 604 |
|
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
41 860 |
77 259 |
|
Банк киоскілерінің саны (бірлік) |
1 173 |
882 |
|
Төлем терминалдары саны (бірлік)[1] |
14 123 |
15 410 |
|
2-Кесте |
|||||||
|
Көрсеткіштер |
01.12.17 |
||||||
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
|
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
||
|
Барлығы, оның ішінде |
15 368,9 |
3 171,7 |
695,5 |
16 764,2 |
7 940,4 |
1 266,6 |
340,7 |
|
Ақмола облысы |
435,7 |
9,0 |
22,9 |
428,8 |
243,9 |
4,1 |
13,0 |
|
Ақтөбе облысы |
697,4 |
14,7 |
32,5 |
678,5 |
360,7 |
6,5 |
18,4 |
|
Алматы облысы |
709,1 |
10,6 |
37,0 |
702,3 |
394,0 |
5,2 |
20,9 |
|
Атырау облысы |
652,8 |
17,0 |
28,6 |
625,7 |
339,7 |
8,5 |
14,7 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
1033,4 |
18,8 |
59,5 |
1017,4 |
586,2 |
8,8 |
26,5 |
|
Жамбыл облысы |
613,3 |
6,3 |
10,7 |
585,7 |
362,2 |
3,1 |
4,5 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
568,5 |
11,9 |
13,8 |
537,5 |
287,6 |
5,4 |
4,3 |
|
Қарағанды облысы |
1119,8 |
28,1 |
51,4 |
1077,7 |
645,3 |
12,7 |
21,1 |
|
Қостанай облысы |
600,2 |
9,5 |
23,8 |
571,5 |
339,6 |
4,5 |
12,5 |
|
Қызылорда облысы |
483,0 |
6,9 |
31,3 |
469,9 |
264,2 |
3,3 |
21,3 |
|
Маңғыстау облысы |
565,2 |
15,1 |
26,8 |
541,9 |
298,2 |
7,3 |
13,7 |
|
Павлодар облысы |
645,1 |
12,5 |
29,6 |
622,7 |
348,8 |
6,3 |
12,1 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
353,3 |
6,5 |
14,9 |
346,4 |
205,7 |
2,8 |
10,0 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
1376,9 |
18,3 |
84,0 |
1355,5 |
763,4 |
7,7 |
37,7 |
|
Алматы қаласы |
4259,0 |
2951,8 |
171,3 |
5998,3 |
1910,4 |
1160,6 |
90,1 |
|
Астана қаласы |
1256,2 |
34,5 |
57,5 |
1204,2 |
590,5 |
19,9 |
19,9 |
|
3-Кесте |
|||||
|
Көрсеткіштер |
01.12.17 |
||||
|
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Банк киоскілерінің саны (дана) |
Төлем терминалдары саны (дана) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
125 123 |
9 687 |
77 259 |
882 |
15 410 |
|
Ақмола облысы |
2 692 |
333 |
1 508 |
32 |
491 |
|
Ақтөбе облысы |
4 889 |
500 |
2 610 |
122 |
828 |
|
Алматы облысы |
3 038 |
389 |
1 534 |
29 |
503 |
|
Атырау облысы |
4 166 |
535 |
2 174 |
37 |
729 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
7 379 |
777 |
3 854 |
70 |
1 504 |
|
Жамбыл облысы |
2 188 |
356 |
1 095 |
49 |
687 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
4 100 |
366 |
2 224 |
52 |
659 |
|
Қарағанды облысы |
10 177 |
765 |
6 206 |
103 |
1 784 |
|
Қостанай облысы |
9 623 |
380 |
6 740 |
25 |
872 |
|
Қызылорда облысы |
1 748 |
306 |
846 |
26 |
454 |
|
Маңғыстау облысы |
3 550 |
538 |
1 943 |
42 |
479 |
|
Павлодар облысы |
7 301 |
551 |
4 509 |
51 |
866 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
3 119 |
286 |
1 610 |
25 |
634 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
5 000 |
671 |
2 441 |
46 |
1 206 |
|
Алматы қаласы |
34 149 |
1 892 |
23 222 |
76 |
2 362 |
|
Астана қаласы |
22 004 |
1 042 |
14 743 |
97 |
1 352 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
|
4-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
Қараша |
|
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
|
|
2016 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
11 793,6 |
17 767,0 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
11,7 |
161,4 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
11 781,9 |
17 605,6 |
|
Visa International |
9 579,3 |
12 729,5 |
|
MasterCard Worldwide |
2 071,5 |
3 785,9 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
156 575,3 |
763 747,6 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
3 601,4 |
9 474,7 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
152 973,9 |
754 273,0 |
|
Visa International |
122 935,1 |
569 517,5 |
|
MasterCard Worldwide |
28 238,3 |
149 643,2 |
|
2017 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
25 947,5 |
20 532,3 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
0,1 |
22,0 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
25 947,3 |
20 510,3 |
|
Visa International |
16 283,8 |
12 729,2 |
|
MasterCard Worldwide |
9 385,6 |
6 513,6 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
345 969,7 |
990 401,8 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
3,4 |
950,8 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
345 966,3 |
989 451,0 |
|
Visa International |
230 444,0 |
665 782,0 |
|
MasterCard Worldwide |
111 287,1 |
277 883,4 |
|
Өзгерісі (%) |
||
|
Саны |
120,01% |
15,56% |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
-98,80% |
-86,35% |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
120,23% |
16,50% |
|
Visa International |
69,99% |
0,00% |
|
MasterCard Worldwide |
353,08% |
72,05% |
|
Көлемі |
120,96% |
29,68% |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
-99,90% |
10,04% |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
126,16% |
131,18% |
|
Visa International |
87,45% |
116,90% |
|
MasterCard Worldwide |
294,10% |
185,70% |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
|
5-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Қараша |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Сумма (млн. тенге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
23 396,2 |
300 833,4 |
20 622,9 |
986 144,9 |
|
Ақмола облысы |
200,4 |
5 123,8 |
596,9 |
25 448,0 |
|
Ақтөбе облысы |
449,0 |
6 614,4 |
1 008,1 |
42 880,3 |
|
Алматы облысы |
204,9 |
6 240,1 |
925,9 |
44 478,2 |
|
Атырау облысы |
411,7 |
7 417,6 |
974,5 |
48 927,2 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
390,5 |
5 816,9 |
1 503,9 |
65 014,4 |
|
Жамбыл облысы |
134,0 |
2 697,3 |
825,9 |
36 368,8 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
296,3 |
5 976,3 |
746,7 |
31 990,9 |
|
Қарағанды облысы |
839,5 |
11 750,5 |
1 657,8 |
75 383,3 |
|
Қостанай облысы |
763,1 |
6 375,0 |
853,9 |
38 668,1 |
|
Қызылорда облысы |
133,9 |
2 005,0 |
629,1 |
29 730,8 |
|
Маңғыстау облысы |
371,0 |
5 887,1 |
857,5 |
51 142,8 |
|
Павлодар облысы |
401,9 |
4 745,0 |
922,7 |
40 463,4 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
187,3 |
2 672,4 |
514,1 |
20 548,2 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
285,7 |
11 096,2 |
1 755,7 |
84 813,8 |
|
Алматы қаласы |
15 744,5 |
187 517,4 |
4 546,2 |
234 099,8 |
|
Астана қаласы |
2 582,6 |
28 898,5 |
2 304,1 |
116 186,9 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
|
6-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Қараша |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
23 396,2 |
300 833,4 |
20 622,9 |
986 144,9 |
|
POS - терминал |
12 656,6 |
137 881,1 |
1 042,6 |
154 118,3 |
|
банкомат |
817,9 |
18 563,6 |
19 580,3 |
832 026,6 |
|
банк киоскі |
16,1 |
316,7 |
- |
- |
|
интернет |
9 857,1 |
141 231,5 |
- |
- |
|
өзге де |
48,5 |
2 840,6 |
- |
- |
