Долбар ¹171 26/02/2018
2018 жылғы 1 ақпандағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды іс жүзінде 26 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады (олардың үлесі – 99,6%): VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International және American Express International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелер төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ және Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ.
2018 жылғы 1 ақпандағы жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 19,4 млн. жетіп, карточкаларды ұстаушылардың саны – 17,1 млн. адам болды (2017 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 23,4% және 19,8% өсім байқалады). Кеңінен таралған карточкалар түрі дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 81,5%, екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 14,8%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 2,7% және 1,0% тиеді.
2018 жыл қаңтарында қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 1 253,3 млрд. теңгеге жетіп (2017 жылдың қаңтар айымен салыстырғанда 47,9%-ға үлкейген), транзакциялар саны 47,8 млн. бірлікті құрады (2017 жылдың қаңтар айымен салыстырғанда 65,5%-ға ұлғайды). Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын төлемдер саны мен сомасының өсімі сәйкесінше 131,2% (транзакциялардың саны 29,5 млн. бірлік) және 128,7% (транзакциялардың көлемі 354,5 млрд. теңге) құрап, ал қолма-қол ақшаны алу операциялары бойынша тиісінше 13,4%-ға (транзакциялардың саны 18,3 млн. болды) және 29,8%-ға (транзакциялардың көлемі 898,8 млрд. теңге) өсті.
Қолма-қол жасалмайтын төлемдердің негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 54,0% және 44,6%) және интернет (тиісінше 43,0% және 49,1%) арқылы жасалды. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саныменен көлемінен сәйкесінше 94,3% және 82,9%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
1-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
01.02.2017 |
01.02.2018 |
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
15 742,3 |
19 418,7 |
жергілікті жүйе карточкалары |
153,4 |
86,5 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
15 588,9 |
19 332,1 |
Visa International, оның ішінде: |
11 156,7 |
12 505,6 |
дебеттік |
8 549,3 |
9 137,5 |
кредиттік |
2 066,2 |
2 681,3 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
541,2 |
686,8 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
3 172,2 |
5 421,3 |
дебеттік |
2 877,1 |
5 241,4 |
кредиттік |
229,6 |
144,4 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
65,5 |
35,6 |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
14 269,5 |
17 088,9 |
жергілікті жүйе карточкалары |
127,1 |
71,1 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
14 142,4 |
17 017,7 |
Visa International |
10 225,6 |
11 144,2 |
MasterCard Worldwide |
2 919,7 |
4 738,3 |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
7 941,3 |
9 476,3 |
жергілікті жүйе карточкалары |
79,6 |
32,6 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
7 861,7 |
9 443,7 |
Visa International, оның ішінде: |
5 579,1 |
5 954,2 |
дебеттік |
4 325,4 |
4 360,0 |
кредиттік |
920,1 |
1 271,4 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
333,7 |
322,8 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
1 509,7 |
2 675,0 |
дебеттік |
1 355,4 |
2 578,7 |
кредиттік |
127,3 |
82,4 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
27,0 |
13,8 |
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
108 384 |
127 987 |
сауда кәсіпорындарында |
100 329 |
117 995 |
банктерде |
8 055 |
9 992 |
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
9 576 |
9 700 |
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
8 019 |
8 034 |
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
1 557 |
1 666 |
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
67 302 |
79 773 |
Банк киоскілерінің саны (бірлік) |
1 512 |
902 |
Төлем терминалдары саны (бірлік)[1] |
14 499 |
15 430 |
2-Кесте |
|||||||
Көрсеткіштер |
01.02.18 |
||||||
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
||
Барлығы, оның ішінде |
15 822,7 |
2 873,2 |
722,7 |
17 088,9 |
7 761,1 |
1 378,2 |
336,9 |
Ақмола облысы |
448,8 |
9,3 |
22,9 |
433,2 |
233,3 |
4,1 |
12,9 |
Ақтөбе облысы |
708,3 |
14,8 |
34,1 |
687,4 |
336,3 |
6,4 |
18,0 |
Алматы облысы |
723,6 |
10,5 |
38,7 |
713,0 |
373,1 |
5,3 |
21,6 |
Атырау облысы |
660,5 |
16,9 |
29,1 |
635,5 |
322,0 |
8,4 |
13,6 |
Шығыс Қазақстан облысы |
1 049,8 |
19,4 |
60,5 |
1 026,9 |
557,2 |
8,5 |
24,9 |
Жамбыл облысы |
623,9 |
6,5 |
11,9 |
594,6 |
345,7 |
3,1 |
4,9 |
Батыс Қазақстан облысы |
586,0 |
12,4 |
14,1 |
553,3 |
276,2 |
5,3 |
4,4 |
Қарағанды облысы |
1 136,9 |
28,4 |
52,2 |
1 087,9 |
622,2 |
12,5 |
19,1 |
Қостанай облысы |
608,5 |
9,9 |
24,0 |
578,6 |
328,2 |
4,3 |
12,6 |
Қызылорда облысы |
491,7 |
7,1 |
32,7 |
477,2 |
247,4 |
3,3 |
21,9 |
Маңғыстау облысы |
574,2 |
14,5 |
26,9 |
548,5 |
278,7 |
6,8 |
12,7 |
Павлодар облысы |
649,4 |
12,7 |
29,3 |
625,5 |
338,9 |
6,2 |
10,7 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
359,7 |
6,8 |
15,0 |
350,7 |
198,7 |
2,8 |
9,9 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
1 410,2 |
18,2 |
84,3 |
1 379,3 |
726,6 |
7,7 |
33,9 |
Алматы қаласы |
4 507,9 |
2 651,2 |
188,7 |
6 176,3 |
2 013,9 |
1 274,7 |
98,3 |
Астана қаласы |
1 283,3 |
34,6 |
58,4 |
1 220,9 |
562,7 |
19,0 |
17,6 |
3-Кесте |
|||||
Көрсеткіштер |
01.02.18 |
||||
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Банк киоскілерінің саны (дана) |
Төлем терминалдары саны (дана) |
|
Барлығы, оның ішінде |
127 987 |
9 700 |
79 773 |
902 |
15 430 |
Ақмола облысы |
2 729 |
335 |
1 554 |
32 |
486 |
Ақтөбе облысы |
5 248 |
501 |
2 976 |
121 |
834 |
Алматы облысы |
3 060 |
388 |
1 551 |
31 |
434 |
Атырау облысы |
4 214 |
528 |
2 227 |
41 |
732 |
Шығыс Қазақстан облысы |
7 434 |
776 |
3 956 |
73 |
1 511 |
Жамбыл облысы |
2 248 |
358 |
1 100 |
51 |
685 |
Батыс Қазақстан облысы |
4 091 |
367 |
2 235 |
52 |
660 |
Қарағанды облысы |
10 341 |
755 |
6 327 |
104 |
1 788 |
Қостанай облысы |
9 702 |
380 |
6 811 |
28 |
873 |
Қызылорда облысы |
1 744 |
306 |
857 |
27 |
452 |
Маңғыстау облысы |
3 711 |
528 |
2 036 |
47 |
482 |
Павлодар облысы |
7 378 |
553 |
4 572 |
53 |
866 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
3 131 |
288 |
1 606 |
24 |
636 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
5 095 |
678 |
2 552 |
49 |
1 215 |
Алматы қаласы |
35 259 |
1 904 |
24 131 |
74 |
2 408 |
Астана қаласы |
22 602 |
1 055 |
15 282 |
95 |
1 368 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
4-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
Қаңтар |
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|
2017 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
12 762,6 |
16 113,1 |
жергілікті жүйе карточкалары |
5,5 |
67,8 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
12 757,1 |
16 045,3 |
Visa International |
10 289,5 |
11 506,0 |
MasterCard Worldwide |
2 313,9 |
3 402,4 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
155 027,0 |
692 388,4 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2 554,8 |
2 684,0 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
152 472,2 |
689 704,4 |
Visa International |
121 261,5 |
514 140,1 |
MasterCard Worldwide |
29 356,2 |
135 946,2 |
2018 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
29 512,7 |
18 265,3 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2,6 |
21,6 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
29 510,1 |
18 243,7 |
Visa International |
17 551,0 |
10 953,2 |
MasterCard Worldwide |
11 676,7 |
6 101,8 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
354 532,3 |
898 805,0 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2 477,9 |
958,9 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
352 054,4 |
897 846,1 |
Visa International |
226 187,0 |
588 009,5 |
MasterCard Worldwide |
121 612,4 |
263 620,2 |
Өзгерісі (%) |
||
Саны |
2,3 есе |
13,36% |
жергілікті жүйе карточкалары |
-53,19% |
-68,16% |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,3 есе |
13,70% |
Visa International |
70,57% |
-4,80% |
MasterCard Worldwide |
5,0 есе |
79,34% |
Көлемі |
2,3 есе |
29,81% |
жергілікті жүйе карточкалары |
-3,01% |
-64,27% |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,3 есе |
30,18% |
Visa International |
86,53% |
14,37% |
MasterCard Worldwide |
4,1 есе |
93,92% |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
5-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Қаңтар |
|||
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Сумма (млн. тенге) |
|
Барлығы, оның ішінде |
26 723,7 |
301 921,9 |
18 203,6 |
889 681,1 |
Ақмола облысы |
222,1 |
5 069,6 |
531,8 |
22 607,8 |
Ақтөбе облысы |
484,5 |
6 429,6 |
896,9 |
39 185,3 |
Алматы облысы |
226,7 |
5 793,7 |
822,6 |
38 511,4 |
Атырау облысы |
447,8 |
6 997,9 |
877,5 |
42 843,7 |
Шығыс Қазақстан облысы |
411,9 |
5 710,3 |
1 311,4 |
57 543,9 |
Жамбыл облысы |
151,0 |
2 661,9 |
728,3 |
32 350,5 |
Батыс Қазақстан облысы |
330,5 |
5 355,5 |
661,2 |
29 456,8 |
Қарағанды облысы |
936,4 |
12 013,6 |
1 444,1 |
69 307,2 |
Қостанай облысы |
772,8 |
5 986,3 |
779,9 |
35 635,1 |
Қызылорда облысы |
143,1 |
1 704,6 |
569,0 |
27 005,2 |
Маңғыстау облысы |
411,8 |
5 622,5 |
810,5 |
51 705,9 |
Павлодар облысы |
437,4 |
4 667,0 |
850,8 |
38 309,9 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
205,6 |
2 449,6 |
456,9 |
18 616,5 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
323,4 |
8 958,9 |
1 595,5 |
76 595,2 |
Алматы қаласы |
18 507,5 |
194 720,9 |
3 871,9 |
207 101,6 |
Астана қаласы |
2 711,1 |
27 779,9 |
1 995,3 |
102 905,2 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
6-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Қаңтар |
|||
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
Барлығы, оның ішінде: |
26 723,7 |
301 921,9 |
18 203,6 |
889 681,1 |
POS - терминал |
14 439,6 |
134 710,1 |
1 034,6 |
151 753,5 |
банкомат |
706,6 |
15 870,4 |
17 169,0 |
737 927,5 |
банк киоскі |
8,0 |
233,9 |
- |
- |
интернет |
11 493,2 |
148 199,8 |
- |
- |
өзге де |
76,4 |
2 907,7 |
- |
- |