Долбар ¹172 26/03/2018
2018 жылғы 1 наурызындағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды іс жүзінде 26 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады (олардың үлесі – 99,6%): VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International және American Express International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелер төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ және Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ.
2018 жылғы 1 наурызындағы жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 19,6 млн. жетіп, карточкаларды ұстаушылардың саны – 17,2 млн. адам болды (2017 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 23,6% және 19,6% өсім байқалады). Кеңінен таралған карточкалар түрі дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 82,3%, екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 13,9%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 2,7% және 1,1% тиеді.
2018 жыл ақпанында қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 1 313,2 млрд. теңгеге жетіп (2017 жылдың ақпан айымен салыстырғанда 44,6%-ға үлкейген), транзакциялар саны 50,9 млн. бірлікті құрады (2017 жылдың ақпан айымен салыстырғанда 64,4%-ға ұлғайды). Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын төлемдер саны мен сомасының өсімі сәйкесінше 128,5% (транзакциялардың саны 30,8 млн. бірлік) және 122,0% (транзакциялардың көлемі 363,0 млрд. теңге) құрап, ал қолма-қол ақшаны алу операциялары бойынша тиісінше 14,9%-ға (транзакциялардың саны 20,0 млн. болды) және 27,6%-ға (транзакциялардың көлемі 950,2 млрд. теңге) өсті.
Қолма-қол жасалмайтын төлемдердің негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 55,4% және 44,2%) және интернет (тиісінше 41,5% және 49,4%) арқылы жасалды. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саныменен көлемінен сәйкесінше 94,7% және 85,3%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
|
1-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
01.03.2017 |
01.03.2018 |
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
15 856,0 |
19 601,1 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
121,5 |
86,5 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
15 734,5 |
19 514,6 |
|
Visa International, оның ішінде: |
11 202,6 |
12 448,8 |
|
дебеттік |
8 589,6 |
9 223,0 |
|
кредиттік |
2 061,9 |
2 533,6 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
551,1 |
692,3 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
3 264,8 |
5 653,7 |
|
дебеттік |
3 046,4 |
5 468,2 |
|
кредиттік |
155,6 |
150,5 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
62,8 |
35,1 |
|
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
14 389,5 |
17 213,6 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
99,7 |
71,1 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
14 289,8 |
17 142,6 |
|
Visa International |
10 273,8 |
11 055,8 |
|
MasterCard Worldwide |
2 993,1 |
4 951,5 |
|
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
8 252,0 |
9 903,4 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
57,1 |
32,3 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
8 194,9 |
9 871,0 |
|
Visa International, оның ішінде: |
5 747,8 |
6 147,9 |
|
дебеттік |
4 458,7 |
4 519,0 |
|
кредиттік |
959,1 |
1 296,5 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
330,0 |
332,4 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
1 647,3 |
2 904,7 |
|
дебеттік |
1 533,8 |
2 805,3 |
|
кредиттік |
87,9 |
86,0 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
25,6 |
13,4 |
|
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
109 926 |
129 933 |
|
сауда кәсіпорындарында |
101 778 |
120 031 |
|
банктерде |
8 148 |
9 902 |
|
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
9 583 |
9 702 |
|
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
8 022 |
7 993 |
|
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
1 561 |
1 709 |
|
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
68 449 |
81 299 |
|
Банк киоскілерінің саны (бірлік) |
1 494 |
869 |
|
Төлем терминалдары саны (бірлік)[1] |
14 498 |
15 437 |
|
2-Кесте |
|||||||
|
Көрсеткіштер |
01.03.18 |
||||||
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
|
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
||
|
Барлығы, оның ішінде |
16 140,5 |
2 732,8 |
727,7 |
17 213,6 |
8 149,7 |
1 407,5 |
346,1 |
|
Ақмола облысы |
454,7 |
9,6 |
22,4 |
437,3 |
243,0 |
4,2 |
12,6 |
|
Ақтөбе облысы |
717,2 |
14,9 |
33,9 |
692,3 |
358,9 |
6,4 |
18,1 |
|
Алматы облысы |
732,0 |
10,7 |
38,2 |
718,4 |
392,1 |
5,4 |
21,5 |
|
Атырау облысы |
667,4 |
17,8 |
28,4 |
640,5 |
334,8 |
8,6 |
13,3 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
1 062,0 |
20,1 |
59,8 |
1 033,9 |
582,2 |
8,7 |
25,1 |
|
Жамбыл облысы |
632,8 |
6,6 |
11,8 |
600,5 |
360,4 |
3,1 |
4,9 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
597,3 |
12,6 |
13,5 |
560,8 |
290,0 |
5,3 |
4,3 |
|
Қарағанды облысы |
1 152,8 |
29,2 |
55,0 |
1 100,2 |
647,1 |
12,8 |
23,5 |
|
Қостанай облысы |
617,0 |
10,1 |
24,0 |
584,3 |
340,4 |
4,3 |
12,8 |
|
Қызылорда облысы |
495,6 |
7,2 |
34,0 |
481,4 |
259,5 |
3,3 |
23,0 |
|
Маңғыстау облысы |
581,9 |
14,8 |
26,7 |
554,4 |
295,5 |
6,9 |
12,7 |
|
Павлодар облысы |
656,4 |
13,0 |
27,9 |
628,8 |
348,4 |
6,3 |
10,7 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
363,7 |
7,0 |
14,6 |
353,0 |
205,4 |
2,8 |
9,6 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
1 430,5 |
18,3 |
82,7 |
1 393,8 |
763,9 |
7,8 |
31,4 |
|
Алматы қаласы |
4 677,5 |
2 503,8 |
196,9 |
6 199,7 |
2 143,5 |
1 301,3 |
105,3 |
|
Астана қаласы |
1 301,7 |
37,2 |
57,9 |
1 234,5 |
584,6 |
20,2 |
17,2 |
|
3-Кесте |
|||||
|
Көрсеткіштер |
01.03.18 |
||||
|
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Банк киоскілерінің саны (дана) |
Төлем терминалдары саны (дана) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
129 933 |
9 702 |
81 299 |
869 |
15 437 |
|
Ақмола облысы |
2 738 |
336 |
1 580 |
32 |
486 |
|
Ақтөбе облысы |
5 732 |
501 |
3 437 |
121 |
838 |
|
Алматы облысы |
3 066 |
389 |
1 571 |
23 |
437 |
|
Атырау облысы |
4 271 |
535 |
2 256 |
41 |
732 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
7 588 |
795 |
4 034 |
68 |
1 510 |
|
Жамбыл облысы |
2 293 |
353 |
1 118 |
46 |
682 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
4 236 |
366 |
2 326 |
51 |
658 |
|
Қарағанды облысы |
10 435 |
769 |
6 409 |
103 |
1 791 |
|
Қостанай облысы |
9 675 |
379 |
6 770 |
28 |
867 |
|
Қызылорда облысы |
1 754 |
302 |
870 |
27 |
450 |
|
Маңғыстау облысы |
3 741 |
528 |
2 066 |
30 |
484 |
|
Павлодар облысы |
7 415 |
532 |
4 653 |
53 |
866 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
3 126 |
288 |
1 610 |
15 |
635 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
5 173 |
682 |
2 611 |
52 |
1 212 |
|
Алматы қаласы |
35 740 |
1 895 |
24 384 |
84 |
2 407 |
|
Астана қаласы |
22 950 |
1 052 |
15 604 |
95 |
1 382 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
|
4-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
Ақпан |
|
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|
|
2017 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
13 490,6 |
17 450,8 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
4,5 |
39,9 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
13 486,1 |
17 410,9 |
|
Visa International |
10 716,7 |
12 246,4 |
|
MasterCard Worldwide |
2 589,9 |
3 958,1 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
163 552,2 |
744 874,9 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
2 892,1 |
1 669,7 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
160 660,1 |
743 205,2 |
|
Visa International |
126 290,3 |
547 817,1 |
|
MasterCard Worldwide |
32 620,5 |
154 686,0 |
|
2018 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
30 819,2 |
20 043,1 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
2,8 |
21,9 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
30 816,5 |
20 021,2 |
|
Visa International |
17 500,3 |
11 824,7 |
|
MasterCard Worldwide |
13 024,9 |
6 959,5 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
363 021,1 |
950 162,9 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
2 617,5 |
995,3 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
360 403,5 |
949 167,6 |
|
Visa International |
223 147,0 |
621 121,3 |
|
MasterCard Worldwide |
133 229,6 |
281 668,7 |
|
Өзгерісі (%) |
||
|
Саны |
2,3 есе |
14,86% |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
-38,05% |
-45,03% |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,3 есе |
14,99% |
|
Visa International |
63,30% |
-3,44% |
|
MasterCard Worldwide |
5 есе |
75,83% |
|
Көлемі |
2,2 есе |
27,56% |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
-9,49% |
-40,39% |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,2 есе |
27,71% |
|
Visa International |
76,69% |
13,38% |
|
MasterCard Worldwide |
4,1 есе |
93,92% |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
|
5-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Ақпан |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Сумма (млн. тенге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
28 428,5 |
320 057,4 |
20 094,4 |
944 485,6 |
|
Ақмола облысы |
241,6 |
5 685,5 |
584,6 |
24 237,8 |
|
Ақтөбе облысы |
510,8 |
6 686,9 |
993,9 |
42 039,7 |
|
Алматы облысы |
247,1 |
6 599,6 |
922,2 |
41 812,7 |
|
Атырау облысы |
477,3 |
7 607,0 |
964,6 |
48 942,1 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
449,5 |
5 807,1 |
1 468,2 |
62 267,0 |
|
Жамбыл облысы |
164,4 |
3 022,6 |
787,4 |
35 429,7 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
349,1 |
5 529,1 |
720,8 |
30 781,4 |
|
Қарағанды облысы |
1 055,2 |
13 452,2 |
1 625,2 |
73 435,7 |
|
Қостанай облысы |
788,9 |
5 942,9 |
835,0 |
36 969,9 |
|
Қызылорда облысы |
155,9 |
1 814,0 |
607,9 |
28 688,1 |
|
Маңғыстау облысы |
447,7 |
6 378,1 |
889,5 |
55 865,2 |
|
Павлодар облысы |
476,3 |
5 198,7 |
927,4 |
39 521,7 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
212,7 |
2 685,3 |
497,2 |
19 259,4 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
361,5 |
7 003,5 |
1 715,6 |
82 359,9 |
|
Алматы қаласы |
19 588,3 |
208 550,3 |
4 382,1 |
216 229,0 |
|
Астана қаласы |
2 902,2 |
28 094,4 |
2 172,6 |
106 646,4 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
|
6-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Ақпан |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде: |
28 428,5 |
320 057,4 |
20 094,4 |
944 485,6 |
|
POS - терминал |
15 754,5 |
141 573,6 |
1 060,8 |
138 616,1 |
|
банкомат |
757,1 |
16 638,7 |
19 033,5 |
805 869,6 |
|
банк киоскі |
4,8 |
156,2 |
- |
- |
|
интернет |
11 809,7 |
158 184,7 |
- |
- |
|
өзге де |
102,5 |
3 504,3 |
- |
- |
