Долбар ¹173 27/04/2018
2018 жылғы 1 сәуірдегі жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды іс жүзінде 26 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады (олардың үлесі – 99,6%): VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International және American Express International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелер төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ және Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ.
2018 жылғы 1 сәуірдегі жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 20,1 млн. жетіп, карточкаларды ұстаушылардың саны – 17,6 млн. адам болды (2017 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 24,7% және 20,9% өсім байқалады). Кеңінен таралған карточкалар түрі дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 81,6%, екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 14,7%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 2,6% және 1,1% тиеді.
2018 жылғы наурызда қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 1 426,9 млрд. теңгеге жетіп (2017 жылғы наурыз айымен салыстырғанда 39,8%-ға үлкейген), транзакциялар саны 56,6 млн. бірлікті құрады (2017 жылғы наурыз айымен салыстырғанда 59,9%-ға ұлғайды). Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын төлемдер саны мен сомасының өсімі сәйкесінше 119,1% (транзакциялардың саны 34,3 млн. бірлік) және 122,2% (транзакциялардың көлемі 408,7 млрд. теңге) құрап, ал қолма-қол ақшаны алу операциялары бойынша тиісінше 12,8%-ға (транзакциялардың саны 22,3 млн. болды) және 21,7%-ға (транзакциялардың көлемі 1 018,2 млрд. теңге) өсті.
Қолма-қол жасалмайтын төлемдердің негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 57,7% және 46,4%) және интернет (тиісінше 39,5% және 47,3%) арқылы жасалды. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саныменен көлемінен сәйкесінше 94,8% және 86,0%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
|
1-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
01.04.2017 |
01.04.2018 |
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
16 117,9 |
20 103,7 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
98,3 |
86,4 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
16 019,6 |
20 017,2 |
|
Visa International, оның ішінде: |
11 263,5 |
12 729,6 |
|
дебеттік |
8 611,5 |
9 270,7 |
|
кредиттік |
2 081,1 |
2 744,9 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
570,9 |
714,0 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
3 476,5 |
5 868,9 |
|
дебеттік |
3 317,8 |
5 672,9 |
|
кредиттік |
100,2 |
161,4 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
58,5 |
34,6 |
|
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
14 537,0 |
17 573,7 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
80,3 |
71,0 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
14 456,7 |
17 502,7 |
|
Visa International |
10 312,3 |
11 219,5 |
|
MasterCard Worldwide |
3 100,8 |
5 143,4 |
|
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
8 472,4 |
10 131,5 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
42,8 |
32,1 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
8 429,6 |
10 099,3 |
|
Visa International, оның ішінде: |
5 817,4 |
6 213,3 |
|
дебеттік |
4 532,5 |
4 555,4 |
|
кредиттік |
946,1 |
1 310,2 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
338,7 |
347,8 |
|
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
1 787,1 |
3 064,0 |
|
дебеттік |
1 708,6 |
2 959,3 |
|
кредиттік |
54,8 |
91,3 |
|
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
23,8 |
13,4 |
|
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
114 879 |
131 675 |
|
сауда кәсіпорындарында |
106 514 |
121 833 |
|
банктерде |
8 365 |
9 842 |
|
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
9 678 |
9 641 |
|
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
8 063 |
7 916 |
|
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
1 615 |
1 725 |
|
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
70 924 |
82 050 |
|
Банк киоскілерінің саны (бірлік) |
893 |
838 |
|
Төлем терминалдары саны (бірлік)[1] |
15 047 |
15 454 |
|
2-Кесте |
|||||||
|
Көрсеткіштер |
01.04.18 |
||||||
|
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
|
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
||
|
Барлығы, оның ішінде |
16 401,2 |
2 953,5 |
749,0 |
17 573,7 |
8 342,7 |
1 427,2 |
361,5 |
|
Ақмола облысы |
460,4 |
9,9 |
22,7 |
440,9 |
246,0 |
4,4 |
12,9 |
|
Ақтөбе облысы |
723,7 |
15,5 |
35,2 |
697,1 |
361,8 |
6,7 |
18,9 |
|
Алматы облысы |
737,9 |
11,4 |
38,6 |
722,7 |
398,3 |
5,6 |
22,4 |
|
Атырау облысы |
674,1 |
18,2 |
28,7 |
644,9 |
338,3 |
9,2 |
13,6 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
1 071,2 |
21,2 |
60,9 |
1 041,6 |
587,5 |
9,2 |
25,9 |
|
Жамбыл облысы |
638,0 |
7,0 |
12,5 |
604,7 |
366,7 |
3,3 |
5,1 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
593,0 |
13,0 |
12,9 |
556,5 |
284,7 |
5,6 |
3,9 |
|
Қарағанды облысы |
1 165,2 |
30,1 |
56,5 |
1 110,5 |
650,7 |
13,2 |
23,1 |
|
Қостанай облысы |
622,1 |
10,6 |
24,7 |
589,8 |
343,6 |
4,7 |
13,3 |
|
Қызылорда облысы |
500,2 |
7,6 |
36,5 |
484,7 |
264,8 |
3,5 |
25,2 |
|
Маңғыстау облысы |
589,9 |
15,8 |
26,9 |
560,7 |
299,8 |
7,2 |
12,5 |
|
Павлодар облысы |
664,6 |
13,6 |
27,9 |
634,1 |
352,8 |
6,7 |
11,1 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
366,9 |
7,4 |
15,3 |
355,6 |
208,2 |
3,0 |
10,3 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
1 444,2 |
19,6 |
81,8 |
1 406,7 |
776,5 |
8,4 |
32,0 |
|
Алматы қаласы |
4 834,5 |
2 714,6 |
209,6 |
6 479,3 |
2 271,9 |
1 315,2 |
113,6 |
|
Астана қаласы |
1 315,2 |
37,9 |
58,5 |
1 244,1 |
591,2 |
21,3 |
17,8 |
|
3-Кесте |
|||||
|
Көрсеткіштер |
01.04.18 |
||||
|
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Банк киоскілерінің саны (дана) |
Төлем терминалдары саны (дана) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
131 675 |
9 641 |
82 050 |
838 |
15 454 |
|
Ақмола облысы |
2 756 |
335 |
1 591 |
22 |
486 |
|
Ақтөбе облысы |
6 105 |
498 |
3 790 |
121 |
837 |
|
Алматы облысы |
2 848 |
389 |
1 357 |
15 |
442 |
|
Атырау облысы |
4 246 |
529 |
2 230 |
41 |
734 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
7 470 |
776 |
3 877 |
59 |
1 494 |
|
Жамбыл облысы |
2 291 |
356 |
1 108 |
46 |
682 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
4 266 |
366 |
2 344 |
51 |
659 |
|
Қарағанды облысы |
10 705 |
771 |
6 425 |
96 |
1 795 |
|
Қостанай облысы |
9 731 |
379 |
6 816 |
29 |
866 |
|
Қызылорда облысы |
1 779 |
301 |
886 |
27 |
450 |
|
Маңғыстау облысы |
3 756 |
524 |
2 069 |
30 |
487 |
|
Павлодар облысы |
7 461 |
545 |
4 643 |
53 |
866 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
3 138 |
287 |
1 613 |
15 |
635 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
5 203 |
678 |
2 634 |
52 |
1 209 |
|
Алматы қаласы |
36 494 |
1 859 |
24 813 |
86 |
2 422 |
|
Астана қаласы |
23 426 |
1 048 |
15 854 |
95 |
1 390 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
|
4-Кесте |
||
|
Көрсеткіштер |
Наурыз |
|
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|
|
2017 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
15 655,2 |
19 729,5 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
0,7 |
25,6 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
15 654,6 |
19 703,8 |
|
Visa International |
12 284,3 |
13 779,6 |
|
MasterCard Worldwide |
3 158,4 |
4 598,2 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
183 920,3 |
836 545,2 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
59,2 |
1 072,7 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
183 861,1 |
835 472,5 |
|
Visa International |
143 471,8 |
610 327,2 |
|
MasterCard Worldwide |
38 026,3 |
181 426,2 |
|
2018 жыл |
||
|
Саны (мың транз.), оның ішінде |
34 306,8 |
22 260,7 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
2,8 |
30,9 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
34 304,0 |
22 229,8 |
|
Visa International |
18 649,3 |
12 951,4 |
|
MasterCard Worldwide |
15 337,2 |
7 985,0 |
|
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
408 689,9 |
1 018 231,5 |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
2 632,6 |
1 298,5 |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
406 057,4 |
1 016 933,0 |
|
Visa International |
249 509,9 |
659 650,8 |
|
MasterCard Worldwide |
151 905,2 |
309 640,3 |
|
Өзгерісі (%) |
||
|
Саны |
2,2 есе |
12,8% |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
4,2 есе |
20,8% |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,2 есе |
12,8% |
|
Visa International |
51,8% |
-6,0% |
|
MasterCard Worldwide |
4,9 есе |
73,7% |
|
Көлемі |
2,2 есе |
21,7% |
|
жергілікті жүйе карточкалары |
44,5 есе |
21,0% |
|
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,2 есе |
21,7% |
|
Visa International |
73,9% |
8,1% |
|
MasterCard Worldwide |
4,0 есе |
70,7% |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
|
5-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Наурыз |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Сумма (млн. тенге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде |
31 608,5 |
359 059,5 |
22 305,7 |
1 010 151,0 |
|
Ақмола облысы |
281,8 |
7 139,6 |
644,8 |
25 731,3 |
|
Ақтөбе облысы |
596,5 |
7 724,0 |
1 081,7 |
43 707,2 |
|
Алматы облысы |
285,5 |
7 973,4 |
1 033,5 |
45 911,3 |
|
Атырау облысы |
544,7 |
8 227,4 |
1 060,6 |
50 498,5 |
|
Шығыс Қазақстан облысы |
523,6 |
6 910,0 |
1 597,1 |
65 096,7 |
|
Жамбыл облысы |
203,0 |
3 170,3 |
914,2 |
38 960,1 |
|
Батыс Қазақстан облысы |
408,0 |
6 720,0 |
789,8 |
31 776,0 |
|
Қарағанды облысы |
1 276,0 |
16 194,9 |
1 759,5 |
77 705,7 |
|
Қостанай облысы |
880,4 |
6 794,9 |
913,6 |
38 652,4 |
|
Қызылорда облысы |
182,5 |
2 220,0 |
687,0 |
30 794,6 |
|
Маңғыстау облысы |
517,6 |
7 827,1 |
981,4 |
55 928,9 |
|
Павлодар облысы |
561,2 |
6 331,8 |
1 013,3 |
42 095,0 |
|
Солтүстік Қазақстан облысы |
246,3 |
2 842,6 |
545,2 |
20 442,5 |
|
Оңтүстік Қазақстан облысы |
438,4 |
10 486,9 |
1 949,6 |
91 488,2 |
|
Алматы қаласы |
21 264,3 |
223 312,7 |
4 914,9 |
236 522,9 |
|
Астана қаласы |
3 398,8 |
35 183,8 |
2 419,4 |
114 839,6 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
|
6-Кесте |
||||
|
Көрсеткіштер |
Наурыз |
|||
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
|
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
|
Барлығы, оның ішінде: |
31 608,5 |
359 059,5 |
22 305,7 |
1 010 151,0 |
|
POS - терминал |
18 230,7 |
166 677,0 |
1 150,0 |
141 334,2 |
|
банкомат |
786,7 |
18 665,4 |
21 155,7 |
868 816,7 |
|
банк киоскі |
3,3 |
125,6 |
- |
- |
|
интернет |
12 495,4 |
169 784,2 |
- |
- |
|
өзге де |
92,4 |
3 807,3 |
- |
- |
