Долбар ¹175 25/06/2018
2018 жылғы 1 маусымдағы жағдай бойынша төлем карточкаларын шығаруды іс жүзінде 25 банк және «Қазпочта» АҚ жүзеге асырады. Аталған ұйымдар келесі халықаралық жүйелердің төлем карточкаларын шығарып, таратумен айналысады (олардың үлесі – 99,6%): VISA International, MasterCard Worldwide, UnionPay International және American Express International. Бұдан басқа келесі Қазақстан банктері жергілікті жүйелер төлем карточкаларын шығарады: Altyn Card – «Қазақстан Халық Банкі» АҚ және Ситибанк Қазақстан жергілікті карточкасы - «Ситибанк Қазақстан» АҚ.
2018 жылғы 1 маусымдағы жағдай бойынша банктердің айналымдағы карточкаларының саны 20,8 млн. жетіп, карточкаларды ұстаушылардың саны – 18,1 млн. адам болды (2017 жылғы осындай күнгі жағдаймен салыстырғанда – тиісінше 24,9% және 21,7% өсім байқалады). Кеңінен таралған карточкалар түрі дебеттік карточкалар болып табылады, олардың үлесі 81,8%, екінші орындағы кредиттік карточкалардың үлесі – 15,4%. Кредиттік лимиті бар дебеттік карточкалар мен алдын ала ақысы төленген карточкалардың үлесіне сәйкесінше 1,6% және 1,2% тиеді.
2018 жылғы мамырда қазақстандық эмитенттердің төлем карточкаларын пайдалана отырып жасалған транзакциялардың көлемі 1 519,3 млрд. теңгеге жетіп (2017 жылғы сәуір мамыр айымен салыстырғанда 38,5%-ға үлкейген), транзакциялар саны 62,3 млн. бірлікті құрады (2017 жылғы мамыр айымен салыстырғанда 65,9%-ға ұлғайды). Оның ішінде қолма-қол жасалмайтын төлемдер саны мен сомасының өсімі сәйкесінше 127,8% (транзакциялардың саны 39,5 млн. бірлік) және 103,0% (транзакциялардың көлемі 443,3 млрд. теңге) құрап, ал қолма-қол ақшаны алу операциялары бойынша тиісінше 12,9%-ға (транзакциялардың саны 22,9 млн. болды) және 22,5%-ға (транзакциялардың көлемі 1 076,0 млрд. теңге) өсті.
Қолма-қол жасалмайтын төлемдердің негізгі үлесі POS-терминалдар (қолма-қол жасалмайтын төлемдердің жалпы саны, көлемінен сәйкесінше 59,8% және 44,4%) және интернет (тиісінше 32,6% және 47,9%) арқылы жасалды. Қолма-қол ақшаны беру операциялары негізінен банкоматтар арқылы жүзеге асырылған (қолма-қол ақшаны беру бойынша операциялардың жалпы саныменен көлемінен сәйкесінше 94,5% және 84,9%).
Қазақстандағы төлем карточкалары нарығының дамуы туралы толығырақ мәліметтер 1 - 6 Кестелерде келтірілген.
1-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
01.06.2017 |
01.06.2018 |
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік), оның ішінде: |
16 626,6 |
20 774,9 |
жергілікті жүйе карточкалары |
87,1 |
86,3 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
16 539,5 |
20 688,6 |
Visa International, оның ішінде: |
11 436,1 |
13 050,8 |
дебеттік |
8 671,5 |
9 484,8 |
кредиттік |
2 176,0 |
2 991,4 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
588,5 |
574,7 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
3 800,5 |
6 199,9 |
дебеттік |
3 640,1 |
6 034,3 |
кредиттік |
112,3 |
153,0 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
48,1 |
12,6 |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам), оның ішінде: |
14 912,5 |
18 146,7 |
жергілікті жүйе карточкалары |
71,6 |
70,8 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
14 840,9 |
18 075,9 |
Visa International |
10 414,5 |
11 426,1 |
MasterCard Worldwide |
3 364,0 |
5 499,4 |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік), оның ішінде: |
8 424,0 |
10 408,9 |
жергілікті жүйе карточкалары |
35,5 |
31,9 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
8 388,4 |
10 377,0 |
Visa International, оның ішінде: |
5 685,8 |
6 213,1 |
дебеттік |
4 508,9 |
4 628,6 |
кредиттік |
839,1 |
1 309,3 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
337,9 |
275,3 |
MasterCard Worldwide, оның ішінде: |
1 873,5 |
3 343,3 |
дебеттік |
1 797,5 |
3 251,6 |
кредиттік |
55,7 |
86,9 |
кредиттік лимиті бар дебеттік және алдын ала ақысы төленген |
20,3 |
4,8 |
POS – терминалдар саны (дана), оның ішінде: |
120 093 |
133 441 |
сауда кәсіпорындарында |
110 211 |
124 319 |
банктерде |
9 882 |
9 122 |
Банкоматтар саны (дана), оның ішінде: |
9 670 |
9 939 |
қолма-қол ақшаны беру функциясымен |
7 821 |
7 900 |
қолма-қол ақшаны беру және қабылдау функциясымен |
1 849 |
2 039 |
Сауда кәсіпорындарының саны (бірлік) |
72 561 |
81 142 |
Банк киоскілерінің саны (бірлік) |
997 |
782 |
Төлем терминалдары саны (бірлік)[1] |
15 090 |
16 232 |
2-Кесте |
|||||||
Көрсеткіштер |
01.06.18 |
||||||
Айналымдағы карточкалар саны (мың бірлік) |
Карточка ұстаушыларының саны (мың адам) |
Қолданылған карточкалардың саны (мың бірлік) |
|||||
дебеттік |
кредиттік |
өзге[2] |
дебеттік |
кредиттік |
өзге1 |
||
Барлығы, оның ішінде |
16 995,6 |
3 191,6 |
587,6 |
18 146,7 |
8 706,5 |
1 422,0 |
280,4 |
Ақмола облысы |
455,3 |
9,9 |
16,9 |
435,6 |
242,2 |
4,1 |
9,7 |
Ақтөбе облысы |
747,5 |
15,7 |
27,2 |
710,6 |
369,2 |
7,0 |
15,1 |
Алматы облысы |
771,8 |
9,6 |
22,7 |
737,1 |
413,6 |
4,0 |
12,5 |
Атырау облысы |
701,4 |
17,7 |
16,5 |
658,4 |
352,5 |
8,6 |
7,9 |
Шығыс Қазақстан облысы |
1 110,4 |
22,1 |
47,4 |
1 065,6 |
607,5 |
9,1 |
17,5 |
Жамбыл облысы |
658,6 |
7,2 |
9,6 |
617,6 |
368,6 |
3,4 |
3,2 |
Батыс Қазақстан облысы |
512,1 |
13,4 |
8,3 |
481,1 |
257,0 |
5,8 |
1,9 |
Қарағанды облысы |
1 220,5 |
30,2 |
39,4 |
1 140,3 |
664,7 |
13,1 |
16,2 |
Қостанай облысы |
636,1 |
11,4 |
20,9 |
600,1 |
345,9 |
5,1 |
11,5 |
Қызылорда облысы |
515,9 |
7,7 |
29,3 |
492,7 |
271,2 |
3,6 |
21,6 |
Маңғыстау облысы |
623,7 |
14,7 |
13,4 |
577,0 |
312,4 |
6,7 |
4,6 |
Павлодар облысы |
686,7 |
14,1 |
22,5 |
648,9 |
359,2 |
6,7 |
8,3 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
373,4 |
7,8 |
12,6 |
360,1 |
210,1 |
3,2 |
8,5 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
1 519,9 |
18,3 |
53,8 |
1 445,8 |
808,1 |
7,3 |
16,8 |
Алматы қаласы |
5 065,4 |
2 952,1 |
206,3 |
6 867,0 |
2 490,7 |
1 311,8 |
114,2 |
Астана қаласы |
1 397,1 |
39,8 |
40,8 |
1 308,8 |
633,6 |
22,5 |
10,8 |
3-Кесте |
|||||
Көрсеткіштер |
01.06.18 |
||||
POS – терминалдар саны (дана) |
Банкоматтар саны (дана) |
Сауда кәсіпорын-дарының саны (бірлік) |
Банк киоскілерінің саны (дана) |
Төлем терминалдары саны (дана) |
|
Барлығы, оның ішінде |
133 441 |
9 939 |
81 142 |
782 |
16 232 |
Ақмола облысы |
2 718 |
319 |
1 652 |
20 |
512 |
Ақтөбе облысы |
6 029 |
518 |
3 816 |
121 |
840 |
Алматы облысы |
3 358 |
415 |
1 398 |
18 |
464 |
Атырау облысы |
4 163 |
540 |
2 088 |
41 |
701 |
Шығыс Қазақстан облысы |
7 848 |
793 |
3 832 |
55 |
1 469 |
Жамбыл облысы |
2 651 |
378 |
1 004 |
46 |
711 |
Батыс Қазақстан облысы |
4 955 |
374 |
2 047 |
51 |
678 |
Қарағанды облысы |
10 987 |
807 |
6 209 |
88 |
1 805 |
Қостанай облысы |
9 790 |
407 |
7 273 |
18 |
901 |
Қызылорда облысы |
1 654 |
305 |
735 |
29 |
477 |
Маңғыстау облысы |
3 644 |
539 |
1 943 |
26 |
461 |
Павлодар облысы |
6 994 |
548 |
4 289 |
48 |
882 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
3 072 |
302 |
1 540 |
15 |
673 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
5 152 |
727 |
2 469 |
36 |
1 235 |
Алматы қаласы |
37 530 |
1 868 |
25 424 |
76 |
2 945 |
Астана қаласы |
22 896 |
1 099 |
15 423 |
94 |
1 478 |
Қазақстандық эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының Қазақстан Республикасы аумағында және одан тыс жерлерде қолданылуы
4-Кесте |
||
Көрсеткіштер |
Мамыр |
|
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|
2017 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
17 325,0 |
20 263,1 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2,9 |
24,2 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
17 322,1 |
20 238,8 |
Visa International |
12 907,0 |
13 770,2 |
MasterCard Worldwide |
4 188,5 |
5 103,7 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
218 425,9 |
878 284,8 |
жергілікті жүйе карточкалары |
2 933,1 |
936,2 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
215 492,8 |
877 348,5 |
Visa International |
159 831,5 |
624 026,9 |
MasterCard Worldwide |
53 369,5 |
207 917,8 |
2018 жыл |
||
Саны (мың транз.), оның ішінде |
39 460,8 |
22 882,5 |
жергілікті жүйе карточкалары |
3,2 |
24,5 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
39 457,5 |
22 858,1 |
Visa International |
20 190,5 |
12 930,8 |
MasterCard Worldwide |
18 951,5 |
8 625,4 |
Көлемі (млн. теңге), оның ішінде |
443 306,7 |
1 076 006,1 |
жергілікті жүйе карточкалары |
3 178,3 |
1 138,5 |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
440 128,4 |
1 074 867,6 |
Visa International |
265 790,3 |
688 512,4 |
MasterCard Worldwide |
169 432,7 |
337 814,2 |
Өзгерісі (%) |
||
Саны |
2,3 есе |
12,9% |
жергілікті жүйе карточкалары |
10,6% |
1,0% |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2,3 есе |
12,9% |
Visa International |
56,4% |
-6,1% |
MasterCard Worldwide |
4,5 есе |
69,0% |
Көлемі |
2 есе |
22,5% |
жергілікті жүйе карточкалары |
8,4% |
21,6% |
халықаралық жүйе карточкалары, оның ішінде: |
2 есе |
22,5% |
Visa International |
66,3% |
10,3% |
MasterCard Worldwide |
3,2 есе |
62,5% |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының аймақтар бойынша қолданылуы
5-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Мамыр |
|||
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Саны (мың транз.) |
Сумма (млн. тенге) |
|
Барлығы, оның ішінде |
35 767,3 |
386 112,4 |
22 872,1 |
1 074 090,9 |
Ақмола облысы |
312,5 |
8 667,1 |
654,0 |
27 304,2 |
Ақтөбе облысы |
628,8 |
7 987,1 |
1 119,7 |
48 363,4 |
Алматы облысы |
308,6 |
10 904,3 |
1 057,2 |
50 671,0 |
Атырау облысы |
556,6 |
8 800,1 |
1 070,0 |
52 565,4 |
Шығыс Қазақстан облысы |
560,5 |
7 458,0 |
1 647,0 |
69 926,6 |
Жамбыл облысы |
205,9 |
2 865,2 |
939,9 |
41 506,0 |
Батыс Қазақстан облысы |
438,6 |
6 849,6 |
823,2 |
34 089,6 |
Қарағанды облысы |
1 364,1 |
17 486,2 |
1 817,6 |
81 120,8 |
Қостанай облысы |
949,3 |
7 474,7 |
945,7 |
41 853,6 |
Қызылорда облысы |
181,3 |
2 397,6 |
709,2 |
33 347,0 |
Маңғыстау облысы |
536,5 |
8 084,6 |
942,7 |
55 106,9 |
Павлодар облысы |
591,6 |
6 337,3 |
1 032,7 |
43 870,6 |
Солтүстік Қазақстан облысы |
267,3 |
3 138,7 |
553,9 |
21 293,8 |
Оңтүстік Қазақстан облысы |
421,6 |
13 816,8 |
1 955,0 |
98 318,8 |
Алматы қаласы |
24 995,4 |
238 765,2 |
5 113,6 |
256 874,7 |
Астана қаласы |
3 448,9 |
35 079,7 |
2 490,8 |
117 878,5 |
Қазақстан Республикасы аумағында қазақстандық және шетелдік эмитенттердің шығарған төлем карточкаларының орта тілігінде өткізілген операциялар
6-Кесте |
||||
Көрсеткіштер |
Мамыр |
|||
Қолма-қол ақшасыз төлемдер |
Қолма-қол ақша алуға байланысты операциялар |
|||
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
Саны (мың транз.) |
Сомасы (млн. теңге) |
|
Барлығы, оның ішінде: |
35 767,3 |
386 112,4 |
22 872,1 |
1 074 090,9 |
POS - терминал |
21 398,5 |
171 245,6 |
1 262,6 |
162 471,3 |
банкомат |
799,5 |
20 725,4 |
21 609,6 |
911 619,6 |
банк киоскі |
0,9 |
55,3 |
- |
- |
интернет |
11 673,4 |
184 864,1 |
- |
- |
өзге де |
1 895,0 |
9 221,9 |
- |
- |