Ұлттық валюта 63 сұрақ
Ұлттық Банкте шетел валюталарын айырбастауды жүзеге асыруға болады ма?
«Валюталық реттеу және валюталық бақылау туралы» ҚР Заңның 11-бабының 1-тармағына сәйкес қолма-қол шетел валютасын басқа қолма-қол шетел валютасына немесе қолма-қол ұлттық валютаға сатып алуды және (немесе) сатуды қоса алғанда, Қазақстан Республикасында қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің, қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның өздеріне берілген лицензиясына немесе Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын жүзеге асыруға құқығы бар уәкілетті ұйымдар немесе уәкілетті банктер жүзеге асырады. Өзге тұлғалар Қазақстан Республикасында қолма-қол шетел валютасын сатып алу және (немесе) сату жөніндегі қаржылық қызметтер көрсетуге құқылы емес.
Осылайша, Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі жеке тұлғалармен жұмыс істемегендіктен, оларға шетел валютасын сатпайды және олардан сатып алмайды, сіз уәкілетті банктің немесе уәкілетті ұйымдардың айырбастау пункттерінің бірінде валюта айырбастауды жүзеге асыра аласыз.
Еуро монеталарын қайда айырбастауға болады (2 евро номиналы)?
«Валюталық реттеу және валюталық бақылау туралы» ҚР Заңның 11-бабының 1-тармағына сәйкес қолма-қол шетел валютасын басқа қолма-қол шетел валютасына немесе қолма-қол ұлттық валютаға сатып алуды және (немесе) сатуды қоса алғанда, Қазақстан Республикасында қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің, қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарын реттеу, бақылау және қадағалау жөніндегі уәкілетті органның өздеріне берілген лицензиясына немесе Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын жүзеге асыруға құқығы бар уәкілетті ұйымдар немесе уәкілетті банктер жүзеге асырады. Өзге тұлғалар Қазақстан Республикасында қолма-қол шетел валютасын сатып алу және (немесе) сату жөніндегі қаржылық қызметтер көрсетуге құқылы емес.
«Қазақстан Республикасында қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын жүзеге асыру қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2019 жылғы 4 сәуірдегі № 49 Қаулысының 56 - тармағына сәйкес қолма-қол шетел валютасымен айырбастау операцияларын ұйымдастыруға құқығы бар заңды тұлға шет мемлекеттерінің (мемлекеттер тобының) монеталарын сатып алу, сату және айырбастау операцияларын жүргізу жөніндегі шешімді дербес қабылдайды.
Осылайша, шет мемлекеттердің монеталарын айырбастау мәселесі бойынша Сізге айырбастау операцияларын жүзеге асыруға құқығы бар және көрсетілген операцияны жүзеге асыру туралы шешім қабылдаған уәкілетті банктер мен уәкілетті ұйымдарға тікелей айырбастау пункттеріне жүгінуге кеңес береміз. Бұл ретте Қазақстан Республикасы Ұлттық банкінің осындай айырбастау пункттерінің тізбесі туралы ақпараты жоқ екенін атап өтеміз.
Айырбастау пункттері айырбастау операцияларын жүзеге асыру кезінде клиенттердің мәліметтерін тіркеу үшін ұсынылатын клиенттердің берілетін дербес деректерін қорғауды қалай қамтамасыз етеді?
2020 жылғы 1 ақпаннан бастап № 265[1] қаулымен енгізілген айырбастау операцияларын жүргізу кезінде айырбастау операцияларын жүргізу бағамы бойынша 500 000 (бес жүз мың) теңгеден аспайтын сомаға клиенттің тегін, атын және әкесінің атын (бар болса) және жеке сәйкестендіру нөмірін (бар болса) айырбастау операцияларын жүргізу кезінде тізілімдер журналында[2] тіркеуді көздейтін № 49[3] Қағиданың 51-тармағына өзгеріс қолданысқа енгізіледі.
Сонымен бірге «Дербес деректер және оларды қорғау туралы» ҚР Заңның 22-бабының 1-тармағында анықталғандай, меншік иесі және (немесе) оператор, сондай-ақ үшінші тұлға бойынша қажетті шараларды қамтамасыз ететін дербес деректерді қорғау:
1) дербес деректерге рұқсатсыз қол жеткізуді болдырмау;
2) егер мұндай санкцияланбаған қолжетімділікті болдырмау мүмкін болмаса, дербес деректерге рұқсатсыз қол жеткізу фактілерін уақтылы анықтау;
3) дербес деректерге рұқсатсыз қол жеткізудің қолайсыз салдарларын барынша азайту.
Сонымен бірге, «Дербес деректер және оларды қорғау туралы» ҚР Заңның 22-бабының 2-тармағына сәйкес меншік иесінің және (немесе) оператордың, сондай-ақ үшінші тұлғаның дербес деректерді қорғау жөніндегі міндеттері дербес деректерді жинау сәтінен бастап туындайды және олар жойылған не иесіздендірілген сәтке дейін қолданылады.
